نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل
نویسندگان
1 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده
«حاکمیت»، در زمره مفاهیمی است که همواره در مرکز بحث و تحلیل و اندیشه ورزی مکاتب، متفکرین و نظریه پردازان علوم اجتماعی قرار داشته است. هدف پژوهش پیش رو، بررسی آراء و اندیشههای دو متفکر بزرگ جامعه شناسی از دو سنت نظری اسلامی و غربی یعنی ابن خلدون و نوربرت الیاس، در خصوص پیدایش، پایایی و فروپاشی حاکمیت تمدنها است که مضامین نظری و یافته های کاربردی ارزشمندی در اختیار علاقه مندان این حوزه نظری و مفهومی قرار می‌دهد. از این رو پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که «حاکمیت» از حیث مفهومی و عملکردی چه شَان و جایگاهی در اندیشه ابن خلدون و نوربرت الیاس دارد؟ جهت پاسخگویی به پرسش فوق تلاش میگردد با اتکاء به روش مقایسه ای، وجوه تمایز و تشابه این مفهوم در سامانه نظری این دو متفکر شناسایی و دستاوردهای کاربردی آن عرضه گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد که هر دو اندیشمند از منظر جامعه شناسی تاریخی، رویکردی «تکوینی» به پدیده ها و تحولات اجتماعی از جمله امر «حاکمیت» و دگردیسی آن دارند و هر دو بر یک قاعده عمومی در مورد حاکمیت پای می فشارند و آن این است که وقتی قلمرو حاکمیتی تا حد زیادی گسترش یافت، به فعال شدن نیروهای گریز از مرکز منجر می شود و آنگاه زمانه زوال و فروپاشی آن حاکمیت آغاز میگردد. پژوهش از نوع مطالعات بنیادی نظری، روش تحلیل آن، روش مقایسه ای و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای (کتب و مقالات تخصصی) انجام گرفته است.
چکیده تصویری
)
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A comparative study of the concept and position of "sovereignty" in the theoretical system of Ibn Khaldun and Norbert Elias
نویسندگان [English]
- alireza samiei esfahani 1
- narjes shiri 2
1 Associate Professor, Department of Political Science, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Master's degree in Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]
The purpose of the research is to examine the opinions and thoughts of two great sociological thinkers from two Islamic and Western theoretical traditions, namely Ibn Khaldun and Norbert Elias, regarding the birth, consolidation and decline of the sovereignty of civilizations; provide theoretical themes and valuable practical findings to those interested in this theoretical and conceptual field. Therefore, the main question of the current research is, what is the position of "sovereignty" in terms of concept and function in the thought of Ibn Khaldun and Norbert Elias? In order to answer the above question, an attempt is made to identify the differences and similarities of this concept in the theoretical system of these two thinkers and present its practical achievements by relying on the comparative method. The findings of the research show that both thinkers have a "developmental" approach to social phenomena and developments, including the issue of "sovereignty" and its transformation, from the perspective of historical sociology, and both of them have a general rule about sovereignty. and that is that when the sovereign territory expands to a great extent,, leads to the activation of centrifugal forces, and then the period of decline and collapse of that sovereignty begins.
کلیدواژه‌ها [English]
- sovereignty
- evolution
- nervousness
- degeneration
- Ibn Khaldun
- Norbert Elias
)