حمداله اکوانی؛ سید داوود موسوی؛ علی باقری دولت آبادی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1402، ، صفحه 9-29
چکیده
قدرت از جمله مفاهیمی است که تاکنون از منظرهای مختلف تعریف شده است. تقسیم قدرت به گونههای مختلف سخت، نرم، هوشمند و... حاکی از گستردگی دیدگاهها در مورد این مفهوم است. بحث از قدرت، منابع و شیوههای اعمال ...
بیشتر
قدرت از جمله مفاهیمی است که تاکنون از منظرهای مختلف تعریف شده است. تقسیم قدرت به گونههای مختلف سخت، نرم، هوشمند و... حاکی از گستردگی دیدگاهها در مورد این مفهوم است. بحث از قدرت، منابع و شیوههای اعمال آن همراستا با اندیشه های غربی در مطالعات اسلامی نیز مطرح بوده است. سؤال اصلی مقاله این است که قدرت اشارهشده در روایات امامان شیعه(ع) چه نوع قدرتی است؟ فرضیه مقاله این است که در روایات امامان شیعه(ع) منظومهای از نشانهها قابل استنتاج است که ما را به سوی مفهوم قدرتمتعالی رهنمونمیسازد. برای پاسخ به سوال فوق از روش نشانهشناسی استفاده گردید و هدف مقاله شناسایی نشانههای قدرت در روایاتشیعه است. یافتههای پژوهش نشانداد که منبع قدرت، صاحبانقدرت، هدف قدرت و شیوههای اعمال قدرت با گونههای مرسوم قدرت در نظریههای سیاسی که موسوم به سخت، نرم و شبکهای است متفاوت است. دلالت معنایی روایاتشیعه نشان میدهد که قدرت کالایی نیست که به تملک انسانها درآید، هدف اعمال قدرت نیز سلطه انسان بر انسان نیست و قدرت مشروع نیز نه با اجبار بلکه از سر رضایت است. افزون بر این، قدرت الزاما معادل قدرت رسمی و نهادی نیست و طیفی از روشها چون سکوت، تقیه، دوستی و مردمداری قدرتی تولید میکنند.