نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستخرج از رساله

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی (نویسنده ی مسئول)

2 استادیار روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

3 دانشیار روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی سیاست های تهاجمی منطقه ای عربستان در قبال ایران از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۰ می پردازد. عربستان که تا قبل از سال ۲۰۰۳ به عنوان یک کشور محافظه کار و حافظ وضع موجود در منطقه شناخته می شد ، از سال ۲۰۰۳ به بعد در سیاست منطقه ای خود تغییر ایجاد نموده ، و به تقابل با ایران پرداخته است ؛ اما سوال اصلی پژوهش این است که چرا عربستان در قبال ایران در منطقه سیاستی تهاجمی اتخاذ کرده است؟ در پاسخ می توان گفت که عربستان به دنبال تحولات منطقه از سال ۲۰۰۳ به بعد و قلمداد کردن خود به عنوان هژمون منطقه ای و رهبری جهان عرب در برابر قدرت و نفوذ ایران سیاستی تهاجمی اتخاذ کرده است. همچنین عربستان در قبال مذاکرات هسته ای ایران به انعقاد قراردادهای نظامی و تسلیحاتی با آمریکا روی آورده ، تا از نفوذ ایران در منطقه جلوگیری کند. پژوهش حاضر در چارچوب نظریه ی واقع گرایی تهاجمی و با استفاده از داده های کتابخانه ای و اینترنتی به روش توصیفی – تحلیلی به نگارش درآمده است.

کلید واژگان : عربستان ، ایران ، منطقه ، واقع گرایی تهاجمی

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Saudi Arabia's aggressive regional policies toward Iran from 2003 to 2020

نویسندگان [English]

  • hanieh karimi 1
  • mohammad vali modarres 2
  • gholamreza karimi 3

1 kharazmi university

2 kharazmi university

3 kharazmi university

چکیده [English]

Saudi Arabia's aggressive regional policies toward Iran from 2003 to 2020

Abstract

The present study examines Saudi Arabia's aggressive regional policies toward Iran from 2003 to 2020.Saudi Arabia,known before 2003 as a conservative state in the region, has changed its regional policy since 2003,confronting Iran. But the main question of the research is why Saudi Arabia has adopted an aggressive policy towards Iran in the region? In response, it can be said that Saudi Arabia has pursued an aggressive policy against the power and influence of Iran following the developments in the region since 2003 and considering itself as a regional hegemon and leader of the Arab word. Saudi Arabia has also entered into military and arms deals with the United States in response to Iran's nuclear talk,to prevent Iranian influence in the region.The present study is written in the framework of aggressive realism theory and using descriptive-analytical method using library and internet data.

Keyword:Saudi Arabia, Iran, region, realism theory

کلیدواژه‌ها [English]

  • Saudi Arabia
  • Iran
  • region
  • Aggressive policies
  • realism theory
آرم ، آرمینا (۱۳۹۵). «ایران و عربستان، رقابت بر سر نفوذ در خاورمیانه»، فصلنامه سیاست، سال 3، شماره ۹، صص 73ـ81.
ازغندی، علیرضا و علیخانی، مهدی (۱۳۹۲). «بررسی عوامل منطقه ای و واگرایی در روابط ایران و عربستان (۱۳۹۰-۱۳۸۴)»، فصلنامه سیاست، سال ۴۳، شماره ۲، صص243ـ225.
اسلامی، مسعود و دیگران (۱۳۹۳). «چالش های تجزیه عراق: منافع آمریکا و کشورهای همسایه (ایران، ترکیه و عربستان)» ، مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال ۳، شماره ۱۰، صص ۱۱-۳۰.
امام زاده فرد، پرویز (۱۳۹۰). «سیاست های اسرائیل و عربستان سعودی در قبال یکدیگر در دهه های اخیر»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره ۱۶، صص ۱۸۸-۱۶۹.
ترابی، قاسم (۱۳۹۰). «رقابت های منطقه ای و جهانی در تحولات جهان عرب و امنیت جمهوری اسلامی ایران»،  پژوهشنامه دفاع مقدس، سال ۱، شماره۲.
جانسیز، احمد و بهرامی مقدم، سجاد (۱۳۹۳). «رویارویی ایران و عربستان در بحران سوریه»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال ۳، شماره ۱۲، صص ۶۷-۹۲.
جعفری ولدانی، اصغر و نجات، علی (۱۳۹۲). «بررسی نقش و جایگاه جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه»، پژوهش های سیاسی، سال ۳، شماره ۸، صص ۴۹-۲۹.
حشمت زاده، باقر و قائمی، یاسر (۱۳۹۷). «سیاست های منطقه ای ستیزه جویانه عربستان سعودی در قبال جمهوری اسلامی ایران (۲۰۰۳-۲۰۱۷): دلایل، اهداف و پیامدها»، فصلنامه راهبرد، سال ۲۷، شماره ۸۸، صص ۱۳۳-۱۵۹.
ذاکر اردکانی، طاهره (۱۳۹۰). «بررسی عوامل تاثیر گذار بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در عراق»، مطالعات خاورمیانه، سال ۱۸، شماره ۶۷، صص ۵۹-۹۸.
رستمی، فرزاد و تارا، علیرضا (۱۳۹۷). «تحلیل روابط عربستان سعودی و اسرائیل در سایه توافق هسته ای ایران » ، فصلنامه سیاست جهانی، سال ۷، شماره ۲، صص ۱۱۵-۱۴۲.
ساعی، احمد و علیخانی، مهدی (۱۳۹۲). «بررسی چرخه تعارض در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی با تاکید بر دوره ۱۳۸۴-۱۳۹۲»،  فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال ۹، شماره ۲۲، صص ۱۰۳-۱۲۹.
سعدالدین، سیکا (۱۳۹۲). «تبیین جایگاه منطقه ای ایران و عربستان سعودی پس از ۲۰۰۳ براساس نظریه تخصیص موقعیت»، مطالعات خاورمیانه، سال ۲۰، شماره ۷۴، صص ۹۶-۷۲.
عبداله خانی، علی (۱۳۸۹).  نظریه های امنیت، تهران: انتشارات ابزار معاصر، چاپ یکم.
قادری، ریحانه (۱۳۹۲). رویکرد ایران و عربستان در قبال فلسطین، تهران: انتشارات خرسندی، چاپ یکم.
کوشکی، صادق و محمدی، جواد (۱۳۹۴). دموکراسی و صحرا (سیری در روابط عربستان و عراق نوین)، تهران: انتشارات موسسه مطالعات اندیشه سازان نور. چاپ یکم.
مرشایمر، جان (۱۳۹۰). تراژدی سیاست قدرت های بزرگ، ترجمه غلامعلی چگینی زاده، تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، چاپ سوم.
مشیرزاده، حمیرا (۱۳۹۰). تحول در نظریه های روابط بین الملل، تهران: نشر سمت، چاپ ششم.
نجات، علی؛ موسوی، راضیه و صارمی، محمد رضا (۱۳۹۵). «راهبرد عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن»، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال ۹، شماره ۳۳، صص ۱۳۷-۱۷۹.
یزدانی، عنایت الله و شیخون، احسان (۱۳۹۲). «بررسی الگوهای رفتاری عربستان سعودی نسبت به نقش یابی ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج فارس (با تاکید بر تئوری سیبرنتیک)»،  فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال ۲۸، شماره ۳، پیاپی ۱۱۰، صص ۵۲-۷۲.
Abdel Maguid, Mohamed (2017), “Arab League Seeks Anti-Iran UN Security Council Resolution".Available at :www.egypttoday.com/Article.
Berman,Ilan(2015),Iran's deadly ambition:The Islamic Republic's quest for global Power,New York:Encounter Book.
Berti, B. & Guzansky, Y( 2014) “Saudi Arabia's Foreign Policy on Iran and the
Proxy War in Syria: Toward a New Chapter?”, Israel Journal of Foreign Affairs,Vol.8,No.3,Pp 25-34.  
Blumi, Isa (2011), "chaos in yemon: societal collapse and the New authoritarianism",Routledge Advances in Middle East and Islamic Studies.
Byman, D. (2005). Deadly connections: States that sponsor terrorism, Cambridge University Press.
Chubin,Shahram(1994). Iran's National Security Policy: Capabilities and Intentions(S.L),Brookings Inst Pr.
Cordesman, A. H. & Al-Rodhan, K. R( 2006). Iran's Weapons of mass destruction,the real and potential threat,vol.23,CSISI.
Gause III, F. G( 2014). “Beyond sectarianism: The new Middle East cold war",
Brookings Doha Center Analysis Paper, No.11: 1-27.
Holland,Steve(2017)."Us closes in on $100bn deal to sell weapons to Saudi Arabia",The Independent,13 May 2017.
Jahner, Ariel (2012). "SAUDI ARABIA AND IRAN: The struggle for
power and influence the Gulf", INTERNATIONAL Affairs Review,No.3.
Joshi,Shashank and Michael Stephens (2013),"An Uncertain Future:Regional Responses to Iran's Nuclear Programme", The Royal United Services Institute for Defence and Security Studies.
Kamali Dehghan, Saeed (8 Nov, 2017), “Iran's President says Saudi Arabia Behind Hostility in Region", The Guardian, Available at: https://www.theguardian.com.
Khan,Taimur(2017)."Saudi Prince Mohammed bin Salman's warning to Iran",The National Press. 
Kirdar, M. J( 2011 )“Al Qaeda in Iraq”, Center for Strategic and International
 Malsin, Jared (2017), “The Big Problem with President Trump's Record Arms Deal with Saudi Arabia",Time Press,22 May 2017.
Mason, R( 2012). Economic Factors in Middle East Foreign Policies: the Case of
Oil and Gas Exporters with Special Reference to Saudi Arabia and Iran,
Submitted by Robert Mason to the University of Exeter as a thesis for the Degreeof Doctor of Philosophy in Middle East Politic.
Mearsheimer, John (1990), “Back to the Future: Instability in Europe
after the Cold War”, International Security
Mearsheimer, John(2001), The Tragedy of Great Power Politics,
New York, W.W. Norton.
Meijer,Hugo(2017), "Strategic Implications of Donald Trump's Election", Researcher United States and Transatlantic Relations
morten and bank, andre(2011), "the new arab cold war rediscovering the arab dimension of middle east regional politics", british international studies assoc  
Nazemroaya, Mahdi Darius (2015), “The Geopolitics Behind the War in Yemen”, partavailable at: www.strategic-culture.org/news/2015/03/30/the-geopoliti
Neubauer, Sigurd (2015),” King Selman’s Foreign policy priorities”, Available at: http:// www.agsiw.org/wp-content/uploads/2015/01/AGSIW_King-Salmans- Foreign Policy- Priorities.pdf, (accessed on 2016, Oct 12). -
Sailer, Matthias (2016),” Changed Priorities in the Gulf, Saudi Arabia and the Emirates Rethink Their Relationship with Egypt”, Politick German Institute for International and Security Affairs, SWP Comments 8  
Teitelbaum, Joshua( 2017)." Saudi Arabia, the Gulf, and the New Regional
Landscape", The begin-sadat center for strategic studies bar-ilan university,
Mideast Security and Policy Studies, No.133