فصلنامه راهبرد سیاسی

موانع روشنفکران مشروطه در زمینه‌سازی حوزه عمومی به عنوان مقدمه‌ای برای دموکراسی ایـران

رضا میرزاد؛ مقصود رنجبر؛ محمدحسین اسدی داود آبادی

دوره 4، شماره 13 ، شهریور 1399، ، صفحه 171-183

چکیده

  در این پژوهش سعی بر آن است تا نقش روشنفکران دوران مشروطه در شکل‌گیری حوزه عمومی را بررسی کرده و به ایران پرسش پاسخ دهد که چرا روشنفکران ایرانی نتوانسته‌اند فرهنگ گفت‌وگوی، انتقادی را به‌عنوان مقدمه‌ای ...  بیشتر در این پژوهش سعی بر آن است تا نقش روشنفکران دوران مشروطه در شکل‌گیری حوزه عمومی را بررسی کرده و به ایران پرسش پاسخ دهد که چرا روشنفکران ایرانی نتوانسته‌اند فرهنگ گفت‌وگوی، انتقادی را به‌عنوان مقدمه‌ای برای دموکراسی در ایران به پدیده‌ای همگانی به تعبیرها بر ماس تبدیل کنند؟ یافته‌های این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی، توصیفی و با بهره‌گیری از گردآوری کتابخانه‌ای به این نتیجه رسیده است که سرشت خودکامة حکومت در ایران قدرت قدرتمندان در به کرسی نشاندن آرای خود، تسلط مداری و پرداختن به فرعیات و ظواهر به‌جای اصل و بنیان توسط روشنفکران این دوره تاریخی (مشروطه) مانع از آن شد تا فرهنگ گفت‌وگو، انتقادی مقدمه همگانی برای دمکراسی در ایران شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 843.87 K

راهکارهای تحقق بیانیة گام دوم انقلاب اسلامی در حوزة ارتقای قدرت ‌سازی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا

سعید حسن خانی

دوره 5، شماره 17 ، شهریور 1400، ، صفحه 177-208

چکیده

  در دورة گذار ژئوپلیتیکی هر کشوری بر اساس فعالیت و موفقیت‌های به‌ دست‌ آمده در این دوره، جایگاه خود را در هرم قدرت جهانی تثبیت می‌کند. هدف اصلی این تحقیق، شناخت راهکارهای بیشینه‌سازی قدرت منطقه‌ای ...  بیشتر در دورة گذار ژئوپلیتیکی هر کشوری بر اساس فعالیت و موفقیت‌های به‌ دست‌ آمده در این دوره، جایگاه خود را در هرم قدرت جهانی تثبیت می‌کند. هدف اصلی این تحقیق، شناخت راهکارهای بیشینه‌سازی قدرت منطقه‌ای ایران در دورة گذار ژئوپلیتیک در غرب آسیاست. سؤال تحقیق این است که ایران چگونه می‌تواند در این دورة گذار، قدرت منطقه‌ای خود را افزایش دهد. نوع تحقیق کاربردی و روش انجام آن نیز توصیفی و موردی- زمینه‌ای است. نتایج به‌ دست‌ آمده نشان می‌دهد که ایران می‌تواند در دورة گذار ژئوپلیتیکی با بهره‌‌گیری از فرصت‌های ژئوپلیتیکی و مزیت‌های این دوره، به بیشینه‌سازی قدرت منطقه‌ای خود به‌ کمک تدوین راهبرد ژئوپلیتیکی اقدام کند و به شبکه ‌سازی منطقه‌ای، دسترسی فعال به شبکة کارگزاران منطقه‌ای خود و نیز درونی ‌سازی قدرت در برابر تهدیدات بپردازد و زمینة تحقق بیانیة گام دوم انقلاب اسلامی در حوزة منطقه‌ای را فراهم کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 970.98 K

ابزارهای ایالات متحده آمریکا برای تحدید قلمروسازی ژئوپلیتیکی ایران

فرزین زندی

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1400، ، صفحه 197-218

چکیده

  تمایل ایران برای نقش‌آفرینی منطقه‌ای با توجه به عناصری چون موقعیت ژئوپلیتیکی این کشور و همچنین اتخاذ استراتژی فعال‌سازی گروه‌های غیردولتی خارجی به عنوان بازوهای منطقه ای خودبه گسترش نفوذ و افزایش ...  بیشتر تمایل ایران برای نقش‌آفرینی منطقه‌ای با توجه به عناصری چون موقعیت ژئوپلیتیکی این کشور و همچنین اتخاذ استراتژی فعال‌سازی گروه‌های غیردولتی خارجی به عنوان بازوهای منطقه ای خودبه گسترش نفوذ و افزایش توان ژئوپلیتیکی ایران منجر شده است. این دلایل، موجب بروز احساس تهدید روزافزون در میان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و اسرائیل (به عنوان متحدان اصلی آمریکا) گردیده و نیاز به همگرایی را در بین آنان، بیدار نموده است. در این پژوهش، بر آن شده ایم تا به این پرسش پاسخ دهیم که تحریم‌های ایالات متحده آمریکا، به چه شکل و تا چه اندازه توانسته است بر وضعیت داخلی و رویکرد منطقه ای ایران تاثیر بگذارد. ایالات‌متحده با ادامه راهبرد «مهار» ایران و بکارگیری دیپلماسی «اجبار» در تلاش است تا با هوشمندسازی تحریم ها و حفظ و تنظیم کارآمد آن ها، ایران را در نوعی محاصره سیاسی-اقتصادی و ژئوپلیتیکی نگاه دارد و از امکان رشد و سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصاد ایران جلوگیری به عمل آورَد.. پیامد اعمال تحریم‌ها منجر به تضعیف توان اقتصادی و تشدید چالش مدیریت سیاسی-اقتصادی در داخل ایران و به تبع آن، کاهش توان حمایت ایران از شبکه نیروهای نیابتی خود به عنوان اصلی ترین عامل قلمروسازی ژئوپلیتیکی این کشور شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 898.91 K

تأثیر طبقه متوسط بر رقابت‌های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (موردمطالعه: 1392-1376)

علی جان مرادی جو

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 205-232

چکیده

  انقلاب اسلامی ایران با هر تحلیلی که در مورد وقوع آن عرضه شده است، باعث تغییرات وسیعی در جامعه ایران شد. این تغییرات در ساختار طبقاتی جامعه نیز مؤثر واقع‌شده و دگرگونی‌هایی در آن به وجود آورد. به‌طوری‌که ...  بیشتر انقلاب اسلامی ایران با هر تحلیلی که در مورد وقوع آن عرضه شده است، باعث تغییرات وسیعی در جامعه ایران شد. این تغییرات در ساختار طبقاتی جامعه نیز مؤثر واقع‌شده و دگرگونی‌هایی در آن به وجود آورد. به‌طوری‌که با وجود مشارکت اقشار طبقه متوسط اعم از سنتی و جدید در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی؛ ولی تدریج با گذر زمان اقشار طبقه متوسط سنتی در رقابت با اقشار طبقه متوسط جدید تأثیرگذاری بیشتری بر فرآیند تصمیم‌گیری سیاسی و تسلط بر سرمایه‌ها و منابع اقتصادی و سیاسی دست پیدا کردند. نوشتار حاضر با هدف تبیین چگونگی و چرایی تأثیر طبقه متوسط سنتی و جدید بر رقابت‌های سیاسی دوره جمهوری اسلامی ایران ویژه در دهه 1370 و دهه 1380 به رشته تحریر درآمده است. به لحاظ روش‌شناسی از نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده شده است. درمجموع نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با وجود شکل‌گیری و رشد طبقه متوسط سنتی و جدید در دوره سازندگی، ولی در دوره اصلاحات شاهد اوج کنش سیاسی طبقه متوسط جدید و در دوره اصول‌گرایی، شاهد اوج کنش سیاسی طبقه متوسط سنتی در رقابت‌های سیاسی هستیم.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 929.89 K

تأثیر سمن‌های حقوق بشری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

سیاوش ره پیک؛ سید باقر میرعباسی؛ اصغر ایمانی

دوره 7، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 207-230

چکیده

  این نوشتار به جهت رسیدن به مفاهیم روشنی از حوزه‌های اثرگذاری سمن‌های حقوق‌بشری و شفاف کردن ارتباط مباحث امنیت ملی با فعالیت سازمان‌های غیردولتی حقوق‌بشری به تبیین و تمییز بین فرصت‌ها و تهدیدات این ...  بیشتر این نوشتار به جهت رسیدن به مفاهیم روشنی از حوزه‌های اثرگذاری سمن‌های حقوق‌بشری و شفاف کردن ارتباط مباحث امنیت ملی با فعالیت سازمان‌های غیردولتی حقوق‌بشری به تبیین و تمییز بین فرصت‌ها و تهدیدات این حوزه پرداخته است. در این پژوهش  از روش های کمی و کتابخانه ای جهت تحقق اهداف تحقیق بهره جسته‌ایم. با مطالعه دقیق منابع، انجام مصاحبه‌های عمیق با تصمیم گیران و اثرگذاران این حوزه و استفاده از تجربیات حضور در مجامع بین‌المللی، نحوه تأثیرگذاری سمن‌های حقوق‌بشر و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش ما را به این نکته رهنمون میکند که هر چند سمن‌ها در ارتقاء، توسعه و حمایت ازحقوق‌بشر اثر مستقیم و مثبت دارند، اما استفاده ابزاری و سیاسی از سازمان های مردم نهاد در مناسبات، رقابت‌های سیاسی بین‌المللی که در تضاد با حاکمیت و امنیت می باشد، نیز محتمل است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 751.19 K

سیاست خارجی ایالات متحده در قبال مصر پس از کودتای السیسی

سید احمدرضا فیاضی؛ محمدرضا دهشیری

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1399، ، صفحه 221-245

https://doi.org/10.29252/JPS.4.14.221

چکیده

  روابط استراتژیک ایالات متحده با مصر در زمان انور سادات بود که به اوج رسید و پس از مذاکرات صلح در کمپ دیوید (سپتامبر 1978) بود که همکاری‌های نظامی و اقتصادی مصر و آمریکا شدت گرفت و دو کشور روابط نزدیکی برقرار ...  بیشتر روابط استراتژیک ایالات متحده با مصر در زمان انور سادات بود که به اوج رسید و پس از مذاکرات صلح در کمپ دیوید (سپتامبر 1978) بود که همکاری‌های نظامی و اقتصادی مصر و آمریکا شدت گرفت و دو کشور روابط نزدیکی برقرار کردند. منافع ایالات متحده در مصر شامل تأمین امنیت اسرائیل و حفظ معاهده صلح 1979، مبارزه با تروریسم و کنترل بنیادگرایی، مقابله با توسعه نفوذ روسیه در مصر و منطقه خاورمیانه، حفظ دروازه ورود آمریکا به منطقه و رهبری آن برجهان عرب و بهبود روابط دوجانبه به ‌منظور حفظ ثبات و توازن قدرت در منطقه و همکاری‌های نظامی می‌ باشد. سؤالی که نگارندگان پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با بکارگیری نظریه واقع‌گرایی تدافعی درصدد پاسخ به آن برآمده اند این است که سیاست خارجی آمریکا در قبال مصر پس از روی کار آمدن السیسی چگونه بوده است و آمریکا چه اهدافی را دنبال می‌کند؟ در پاسخ می‌توان به این نکته اشاره کرد که سیاست خارجی آمریکا بهره­برداری از کشور مصر در جهت منافع خود می­باشد و رویکرد آمریکا دنبال کردن سیاستی دوگانه و همراه با تناقض بوده است؛ آمریکا از یک‌سو شعار دموکراسی خواهی می‌دهد از سویی دیگر به تائید دولت السیسی پرداخت چراکه اولویت اول وی تضمین ثبات و آرامش، حفظ پیمان صلح با اسرائیل و حفظ جایگاه خود در مصر است. روابط ایالات‌متحده و مصر باهدف حفظ ثبات منطقه، حفظ معاهده صلح بین مصر و اسرائیل 1979 و بهبود روابط دوجانبه است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 969.63 K

نقش استراتژی‌های مدیریت فضای مجازی در رویکرد مشارکت سیاسی با شهروندان

علیرضا کاظمی زاد حیدرباغی؛ حسین احمدی سفیدان؛ عزیز جوان پور هروی؛ احسان شاکری

دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1401

چکیده

  این تحقیق با هدف ارائه استراتژی مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی با استفاده از تکنیک SWOT انجام شده‌است. روش تحقیقی توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان شهر تبریز ...  بیشتر این تحقیق با هدف ارائه استراتژی مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی با استفاده از تکنیک SWOT انجام شده‌است. روش تحقیقی توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان شهر تبریز در سال 1400 بودند، که تعداد آنها نامحدود و نامشخص بود که براساس فرمول کوکران 384 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعاتِ شامل یک پرسشنامه محقق ساخته 51 سوالی محقق ساخته برای سنجش استراتژی‌های استخراج شده و پرسشنامه استاندارد مشارکت سیاسی فرج‌زاده (1393) بوده‌است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های کمّی از آمارهای توصیفی و استنباطی با نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد استراتژی محافظه‌کارانه و استراتژی تدافعی در مدیریت فضای مجازی تاثیر معکوس بر مشارکت سیاسی شهروندان دارد و استراتژی تهاجمی و استراتژی رقابتی در مدیریت فضای تاثیر مثبت بر مشارکت سیاسی شهروندان دارند، و میزان مشارکت سیاسی 3/8 درصد شهروندان خیلی کم، 4/17 درصد کم، 3/38 درصد متوسط، 4/21 درصد زیاد و 8/14 درصد خیلی زیاد بوده‌است. به‌طور کلی مشارکت سیاسی شهروندان در حد متوسط می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 959.68 K

تعهدات دولت ها در حمایت و استفاده از آبهای زیرزمینی و قنات ها با تاکید بر دولت ایران

نادره سادات نبوی؛ مهدی فیروزآبادیان

دوره 6، شماره 2 ، شهریور 1401

چکیده

  باتوجه به خشکسالی گسترده، کمبود آب و کاهش سطح آبهای زیرزمینی، تمامی دولت ها باید تلاش های خود را در راستای کاهش استفاده از آبهای زیرزمینی انجام دهند. در این مقاله سعی شده است مهمترین اقدامات برخی دولتها ...  بیشتر باتوجه به خشکسالی گسترده، کمبود آب و کاهش سطح آبهای زیرزمینی، تمامی دولت ها باید تلاش های خود را در راستای کاهش استفاده از آبهای زیرزمینی انجام دهند. در این مقاله سعی شده است مهمترین اقدامات برخی دولتها در راستای حمایت از آبهای زیر زمینی و همچنین تعهدات و تلاشهای دولت ایران در راستای حمایت از آبهای زیر زمینی به ویژه قنات ها مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق که از طریق مطالعه کتابخانه ای و به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته، این نتایج را نشان می دهد که ایران بنابر اصول مهمی چون تعهد به پیشگیری، تعهد به همکاری و تعهد به اطلاعرسانی و مشارکت عمومی موظف به حفظ قنات ها و آب های زیرزمینی می باشد. در خصوص اقدامات انجام شده در ایران می توان گفت که دولت ایران با استفاده از تصویب قوانین و مقررات ملی و همچنین سیاستگذاری و تدابیر اجرایی اقدام به حفاظت از قنات ها نموده است.

---

• مشاهده مقاله

کاربرد روش سناریو نویسی در مشارکت سیاسی و انتخابات درایران

مجتبی میری؛ حبیب عطانژاد

دوره 6، شماره 3 ، آبان 1401

چکیده

  هدف این نوشتار، ارائه الگویی نوین برای استفاده از آینده پزوهی در موضوعات راهبردی است. آینده پزوهی،نگاهی همراه با سازگاری منطقی به آینده از چشم اندازی ویژه و ابزاری گسترده در حوزه روش شناسی، برای پرداختن ...  بیشتر هدف این نوشتار، ارائه الگویی نوین برای استفاده از آینده پزوهی در موضوعات راهبردی است. آینده پزوهی،نگاهی همراه با سازگاری منطقی به آینده از چشم اندازی ویژه و ابزاری گسترده در حوزه روش شناسی، برای پرداختن به عدم قطعیت های آینده است. یکی از مهمترین روش های آینده پزوهی در انتخابات و مششارکت سیاسی روش سناریو نویسی است. بررسی سهم اصلی سناریوها درموفقیت آینده ما، به توانمندسازی ما در تبدیل عدم قطعیت به منبع برتری بازمیگردد و ضروری است. نظر به اینکه هرکدام از موضوعات ، بستر خاصی داشته و مسیر خاصی را برایتدوین سناریو طی میکنند، ارائه الگویی نوین، ضروری به نظر میرسد. این نگارش به عنوان یک نگارش ابتدایی به دنبال پاسخگویی در زمینه پیش بینی انتخابات با استفاده از روش آینده پژوهی و سناریو نویسی می باشد. در حقیقت استفاده از روش سناریو نویسی در انتخابات و پیش بینی آینده های پیش رو برای فضای مشارکت سیاسی و انتخابات را مورد بررسی قرار می دهد.

---

• مشاهده مقاله

بررسی تاثیر شکافهای اجتماعی بر میزان مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (با تاکید بر نظریه بحران مشارکت سیاسی)

نیما شب افروز

دوره 7، شماره 3 ، آذر 1402

چکیده

  شکاف و نابرابری‌های اجتماعی یکی از مسائل مهم بسیاری از جوامع امروزی است که کشور ایران نیز امروزه با شرایط جدید اقتصادی و سیاسی و عدم مدیریت کارآمد با این مسئله پیش از هر زمان دیگری روبروست. مشارکت سیاسی ...  بیشتر شکاف و نابرابری‌های اجتماعی یکی از مسائل مهم بسیاری از جوامع امروزی است که کشور ایران نیز امروزه با شرایط جدید اقتصادی و سیاسی و عدم مدیریت کارآمد با این مسئله پیش از هر زمان دیگری روبروست. مشارکت سیاسی بیان کننده چگونگی بهره‌برداری شهروندان دارای نگرش‌های مشارکتی مختلف از فرصتهایی است که نظام سیاسی و نهادهای اجتماعی در اختیار آنها قرار می‌دهند. شهروندانی که اطلاعات خوبی دارند(آگاهی سیاسی،احساس اثربخشی، تعهد مدنی)،برای مشارکت در امور سیاسی مستعدترند. چه رابطه‌ای بین شکاف‌های اجتماعی و مشارکت سیاسی وجود دارد؟اساسی‌ترین جهت‌گیری‌ها به مشارکت سیاسی از جانب شهروندان به رفتار سیاسی دولتمردان مربوط می‌گردد.علاقه به سیاست و رفتار مشارکتی فعال و خودجوش از سوی شهروندان، داشتن رابطه مثبت با مشارکت سیاسی که سایر نگرش‌های سیاسی بر آن بنا شده‌اند.از جمله این نگرش‌ها،اثربخشی سیاسی و اعتماد سیاسی است. آن جوامعی که در ایجاد یک حکومت پایدار و موثر ناکارآمدند،در ایجاد اعتماد متقابل میان شهروندان،نیز کارایی ندارند. سئوال اصلی پژوهش این است که گسترش و متراکم شدن شکاف‌های اجتماعی، چه تأثیری بر میزان مشارکت سیاسی و رفتار انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران خواهد گذاشت؟روش تحقیق این پژوهش توصیفی–تحلیلی و جمع‌آوری داده‌ها به شکل اسنادی و کتابخانه‌ای می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله

بررسی تطبیقی راهبردهای سیاست خارجی ایران در برابر اسرار دولتی و تاثیر آن بر آزادی اطلاعات در ایران و نظام حقوقی روسیه

هنگامه مهدیزاده لنگرودی

دوره 5، شماره 19 ، اسفند 1400، ، صفحه 179-196

چکیده

  امروزه آزادی و حق دسترسی به اطلاعات جزو حقوقی است که به تحقق مفهوم شهروندی که یکی از موضوع های اصلی در گفتمان دمکراسی مشارکتی است یاری می رساند. به واقع هر قدر بر کمیت و کیفیت اطلاعات در دسترس شهروندان ...  بیشتر امروزه آزادی و حق دسترسی به اطلاعات جزو حقوقی است که به تحقق مفهوم شهروندی که یکی از موضوع های اصلی در گفتمان دمکراسی مشارکتی است یاری می رساند. به واقع هر قدر بر کمیت و کیفیت اطلاعات در دسترس شهروندان افزوده شود به همان میزان دمکراسی فراگیرتر و مشارکت بیش تر می شود. بنابراین به رسمیت شناختن این حق نه تنها موجب تغییر ساختار حکومت ها که سبب تغییر در نقش سنتی دولت ها نیز می شود به این معنی که دولت ها در پرتو اجرای قوانین آزادی اطلاعات و حق دسترسی ، برخلاف گذشته که مالک اطلاعات بودند به تدریج به واسطه ای اطلاعاتی تبدیل خواهند شد.دسترسی شهروندان به اسناد و اطلاعات موجود در ادارات، سازمان ها و نهادهای دولتی حقی است که برای شهروندان وجود دارد. اما این که این حق توسط نهادهای دولتی مورد توجه قرار می گیرد یا خیر؟ و یا تاثیر دسترسی یا عدم دسترسی شهروندان به اسناد و اطلاعات اداری در کارایی نظام اداری چگونه خواهد بود؟ سوالی است که مطرح می گردد. مطالعات انجام شده به صورت کتابخانه ای و تحلیل مطالب گردآوری شده، صورت گرفت و نهایتا مشخص گردید

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 722.54 K

آینده پژوهی روابط همگرایانه یا واگرایانه ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا تا سال 2030 در مسائل مهم بین الملل

ابوذر نظری؛ پرویز احدی؛ محمد یوسفی جویباری

دوره 4، شماره 13 ، شهریور 1399، ، صفحه 185-205

چکیده

  منافع ملی جوهره اصلی سیاست بین الملل و قدرت نیز ابزار اصلی در نیل به اهداف محسوب می­شود. توجه به روابط ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا و بررسی مواضع آن­ها لازم و ضروری می­ باشد. در پژوهش حاضر که ...  بیشتر منافع ملی جوهره اصلی سیاست بین الملل و قدرت نیز ابزار اصلی در نیل به اهداف محسوب می­شود. توجه به روابط ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا و بررسی مواضع آن­ها لازم و ضروری می­ باشد. در پژوهش حاضر که از لحاظ طرح تحقیق، آینده نگر است، پس از انجام تجزیه و تحلیل های لازم روی مواضع مقامات و سیاستمداران اروپایی و آمریکایی و انجام تحلیل محتوا، در 3 بخش کلی به 9 عنوان سناریونگاری در رابطه با زمینه­ های همگرایی و واگرایی دو قدرت بزرگ تا سال 2030 پرداخته شده است. بخش­ های کلی سناریونگاری شده عبارتند از: تحولات آینده ساختار نظام بین­ الملل، تروریسم و سلاح­ های کشتارجمعی، خاورمیانه و روند صلح اعراب و اسراییل. نتایج نشان داد که ابعاد همگرایانه و واگرایانه در روابط اتحادیه اروپا با آمریکا بستگی به حوزه منافع آن­ها دارد. حوزه ­هایی که دارای منافع مشترک هستند شاهد همگرایی و حوزه­ هایی که منافعی متعارض دارند، شاهد واگرایی خواهیم بود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 915.84 K

تحلیل ژئوپلیتیکی مولفه‌های همگرایی و واگرایی در جهان اسلام.

عزت اله عزتی؛ ابراهیم ایجابی؛ رضا مختاری

دوره 5، شماره 17 ، شهریور 1400، ، صفحه 209-231

چکیده

  مناطق جغرافیایی بر اساس انگاره­ های ذهنی مشترک و با توجه به ساختارها و کارکردهای مشترک به سمت همگرایی و همکاری سوق پیدا کرده­ اند و توانسته­اند منطقه خود را به سمت توسعه و امنیت پایدار سوق دهند. یکی ...  بیشتر مناطق جغرافیایی بر اساس انگاره­ های ذهنی مشترک و با توجه به ساختارها و کارکردهای مشترک به سمت همگرایی و همکاری سوق پیدا کرده­ اند و توانسته­اند منطقه خود را به سمت توسعه و امنیت پایدار سوق دهند. یکی از مناطق حساس و استراتژیک در معادلات ساختار هرم قدرت جهان اسلام است. به­رغم وجود تشابهات ذهنی و عینی در جهان اسلام برای ایجاد یک سازمان منطقه ­ای منسجم مبتنی بر ساخت قدرت اما این منطقه یکی از مناطق پرتنش جهان محسوب می­شود. هدف این این تحقیق بررسی این مسئله است که تحت تاثیر شرایط داخلی و بین المللی در دهه آینده جهان اسلام چگونه قابل تصور است. در این تحقیق از رویکرد آینده پژوهی و روش سناریو نویسی پیتر شوارتز استفاده شده است. یافته­ های  تحقیق نشان داده است که با شناخت پیشران­های متعدد در ابعاد عینی و ذهنی در مقیاس منطقه­ ای و جهانی دو عدم قطعیت در خصوص آینده ساخت قدرت در جهان اسلام در دهه آینده شناسایی شد که عبارت­اند از افزایش یا کاهش دخالت قدرت­ های فرامنطقه ­ای در جهان اسلام و همچنین افزایش یا کاهش چالش­های قومی مذهبی در جهان اسلام. سه سناریو بر اساس این عدم قطعیت­ها طراحی شده است که عبارت­اند از همگرایی ساخت قدرت در دهه آینده در جهان اسلام، واگرایی بیشتر و همچنین حفظ وضع موجود. نتایج تحقیق نشان می­دهد که با کاهش دخالت قدرت­های فرامنطقه­ ای و کاهش چالش­های قومی مذهبی در جهان اسلام به سمت همگرایی خواهد رفت. در صورت افزایش دخالت قدرت­های فرامنطقه ­ای و افزایش چالش­ های قومی مذهبی جهان اسلام به سمت واگرایی بیشتر خواهد رفت. همچنین در صورت کاهش دخالت قدرت­های فرامنطقه ­ای و افزایش چالش­های قومی مذهبی شاهد امتداد وضع موجود خواهیم بود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.09 M

چین و قدرت نرم با تاکید بر ادبیات جهان پساآمریکایی

مجید دشتگرد؛ عیسی مرادی افراپلی؛ رامین بخشی

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1400، ، صفحه 219-237

چکیده

  جهان پسا آمریکایی بیانگر شرایط و موقعیت نظام بین الملل در عصری است که در قالب آن هژمونی آمریکا با چالش مواجه شده و مجموعه ای از بازیگران جدید نیز در حال رشد هستند.اغلب متفکرینی که در این زمینه اندیشه ورزی ...  بیشتر جهان پسا آمریکایی بیانگر شرایط و موقعیت نظام بین الملل در عصری است که در قالب آن هژمونی آمریکا با چالش مواجه شده و مجموعه ای از بازیگران جدید نیز در حال رشد هستند.اغلب متفکرینی که در این زمینه اندیشه ورزی کرده اند چین را یکی از محتمل ترین قدرت های در حال ظهور دانسته اند و معتقدند که چین در آینده ی نظام بین الملل نقشی اساسی ایفا می کند و به عنوان چالش گر اصلی علیه ایالات متحده عمل خواهد کرد.تلاش نویسنده در این مقاله این است که نشان دهد که تحول در منابع قدرت و اهمیت قدرت نرم افزاری چه جایگاهی در وضعیت چین در جهان پساآمریکایی خواهد داشت و چین چگونه در پی این است که از طریق مکانیسم های نرم افزاری در راستای افزایش توانمندی و نفوذگذاری خود در وضعیت جدید بهره ببرد.ما در این پژوهش یکی از مهم ترین جلوه های قدرت نرم چین یعنی اقتصاد را مورد توجه قرار داده و مکانیسم های اقتصادی را تحت عنوان شاخص ها و استراتژی های قدرت نرم چین تشریح نموده ایم.نویسنده با استفاده از روش تحیلی –توصیفی و ارائه ی شواهد تجربی و تحلیل منطقی به فرضیه پژوهش پاسخ خواهد داد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 911.07 K

تحلیل عوامل کلیدی و پیشران های مؤثر بر وضعیت آینده منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس

رضا رحیمی؛ کیومرث یزدان پناه

دوره 7، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 231-260

چکیده

  منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس در دهه های گذشته آبستن تحولات فراوانی بوده است و میان بازیگران سیاسی فعال در این منطقه به ویژه کشورهای همسایه خلیج فارس دوره های فراوانی از تنش و درگیری فراوانی وجود داشته ...  بیشتر منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس در دهه های گذشته آبستن تحولات فراوانی بوده است و میان بازیگران سیاسی فعال در این منطقه به ویژه کشورهای همسایه خلیج فارس دوره های فراوانی از تنش و درگیری فراوانی وجود داشته است. اکنون و در سایه تحولات جدید منطقه زمزمه هایی مبنی بر کاهش تنش میان کشورهای منطقه به ویژه ایران و عربستان دیده می شود که می تواند در صورت عملیاتی شدن منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس را متأثر کرده و شرایط آینده منطقه را به لحاظ بسترهای همکاری اقتصادی، امنیتی، نظامی، فرهنگی و زیست محیطی بهبود بخشد. پژوهش بر این فرض استوار است که در صورت تحقق همگرایی مسالمت آمیز با تکیه بر اشتراکات و نیازی متقابل کشورها همانند نیازهای اقتصادی، نظامی، انرژی و زیست محیطی و... شرایط مطلوبی در سطح منطقه در حوزه های مختلف فراهم خواهد شد. هدف از این پژوهش تحلیل عوامل کلیدی و پیشران های مؤثر بر وضعیت آینده منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس است. پژوهش حاضر بر اساس روش تحقیق اکتشافی- کاربردی به نگارش درآمده و داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه با متخصصان تهیه شده است. نتایج پژوهش نشان داد عوامل مؤثر بر وضعیت آینده منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس به ترتیب شامل عواملی چون شرکای فرامنطقه ای، نفوذ قدرت های بزرگ، ایجاد بازار مشترک، همکاری دریایی، تجارت نفت و گاز، رقابت های تسلیحاتی، منازعات درون منطقه ای، مناسبات ارزی، تزانزیت کالا و ورود چین هستند و در صورت بهره برداری صحیح از  این عوامل کلیدی می توان به همگرایی ژئوپلیتیکی در منطقه دست یافت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.48 M

رسیدگی به جرایم تروریستی در چارچوب صلاحیت محاکم کیفری ملی و بین‌المللی

پیمان نمامیان؛ علیرضا شکربیگی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 233-253

چکیده

  جرایم تروریستی یکی از اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین چالش‌های نظام بین‌المللی و دهشتناک‌ترین تهدید علیه حقوق و آزادی‌های اساسی ملت‌ها است. جامعه بین‌المللی که در نیمه دوم قرن بیستم با پدیده تروریسم مواجه ...  بیشتر جرایم تروریستی یکی از اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین چالش‌های نظام بین‌المللی و دهشتناک‌ترین تهدید علیه حقوق و آزادی‌های اساسی ملت‌ها است. جامعه بین‌المللی که در نیمه دوم قرن بیستم با پدیده تروریسم مواجه شده بود، با پذیرش مجموعه‌ای از کنوانسیون‌های بین‌المللی و حتی منطقه‌ای، در قبال انواع خاص جرایم تروریستی و تعهد دولت‌ها، واکنش نشان داد. پس از حملات تروریستی در 11 سپتامبر 2001، تلاش‌های جهانی علیه تروریسم افزایش یافت. البته ارتکاب این حوادث به‌نحوی بود تا جامعه بین‌المللی نسبت به شناسایی و سنجش تهدیدهای ناشی از جرایم تروریستی معاصر، تجدیدنظر در نظام و سازوکارهای حقوقی، امنیتی و فنی را در عرصه بین‌المللی و ملی طرح‌ریزی کند. جرایم تروریستی در حال حاضر به‌عنوان یک جرم معاهداتی قلمداد می‌شود که با توجه به معیار بین‌المللی و فراملی بودن آن، می‌توان آن را در قلمرو هر سرزمینی تحت تعقیب و رسیدگی قرار داد. البته این امر با توجه به وضعیت قانونی هر قلمرو سرزمینی به‌لحاظ پذیرش صلاحیت بین‌المللی در رسیدگی به جرایم تروریستی دارد. در ضمن، این دسته از جرایم، با توجه به اوصاف جرایم بین‌المللی این امکان را دارد که در صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 943.91 K

نقش جغرافیا در گسترش سوسیالیسم

سهیلا عباس پور گماری؛ یداله کریمی پور؛ محمدجواد غلامرضا کاشی؛ افشین متقی

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1399، ، صفحه 263-286

چکیده

  محیط جغرافیایی، عامل موثر در نظریه­پردازی و تدوین تئوری است اهمیت و نقش جغرافیا زمانی نمودار می­شود که پیاده کردن نظریه و استراتژی در عمل با بحران مواجه شود  بنابراین اقتضاء نظریه­پردازی و استراتژی ...  بیشتر محیط جغرافیایی، عامل موثر در نظریه­پردازی و تدوین تئوری است اهمیت و نقش جغرافیا زمانی نمودار می­شود که پیاده کردن نظریه و استراتژی در عمل با بحران مواجه شود  بنابراین اقتضاء نظریه­پردازی و استراتژی موفق آن است که از رهگذار توجه به جغرافیا تدوین شود. از جمله­ی ایدئولوژی‌هایی که با وعده­ی جهان بهتر و زندگی ایده­آل پدید آمد سوسیالیسم است که درعرصه­ی گیتی همچنان باقی مانده‌است. برخلاف سوسیالیسم، مارکسیسم تا دوره­ای حیات یافت و سپس به تدریج با فاصله گرفتن از اصول اولیه محو شد. تطبیق اصول سوسیالیسم با محیط جغرافیایی در ماندگاری و پویایی آن موثر بوده است چون عقاید و ایده­های دموکراتیک در انطباق با محیط به آسانی سازگار شده و اصولا با بحران مواجه نمی­شود. فضای جغرافیایی با توجه به اقتضائات طبیعی و انسانی خود صور گوناگونی از ترتیبات سوسیالیستی را در قرن بیستم پدید آورد که در مناطق مختلف یکسان عمل نکرده و از ضعف و شدت برخوردار بوده‌است. سوسیالیسم نوع اروپای شرقی(مارکسیسم- لنینیسم) بر اساس جغرافیای خشک و خشن روسیه و سردی آب و هوای اروپای شرقی و نیز تنگنای جغرافیایی، سوسیالیسمی تهاجمی، توام با خشونت، به شدت تمرکزگرا با محوریت دولت است که در آن مرکز قدرت در دست حزب با تکیه بر نیروی نظامی خواهد بود. پژوهش حاضر در بستر پدیدارشناسی نوین و به روش تحلیلی در صدد تبیین نقش جغرافیا در ورود سوسیالیسم به کشور روسیه است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 556.42 K

سیاست خارجی جمهوری آذربایجان در قبال رژیم صهیونیستی: فرصت‌ها و تهدیدها

حامد حاجتی چپه زادی؛ عبدالمجید سیفی

دوره 6، شماره 3 ، آبان 1401

چکیده

  سیاست‌خارجی دولت‌ها در نظام بین‌الملل متشکل از مجموعه‌ای از منافع است که کنشگران بین‌الملل بر‌اساس ارزیابی خود از منافع ملی، آن را در ارتباط با دیگر کنشگران محیط بین‌الملل می‌بینند. این مقاله به ...  بیشتر سیاست‌خارجی دولت‌ها در نظام بین‌الملل متشکل از مجموعه‌ای از منافع است که کنشگران بین‌الملل بر‌اساس ارزیابی خود از منافع ملی، آن را در ارتباط با دیگر کنشگران محیط بین‌الملل می‌بینند. این مقاله به دنبال ارزیابی سیاست خارجی جمهوری آذربایجان در قبال رژیم اسرائیل بر اساس نظریه واقع‌گرایی نوکلاسیک است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است، جهت‌گیری سیاست‌ خارجی جمهوری آذربایجان در قبال اسرائیل چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را پیشروی این جمهوری قرار داده است؟ یافته‌ها نشان می‌دهند سیاست خارجی جمهوری آذربایجان در قبال اسرائیل فرصت‌هایی ازجمله موازنه قوا، تقویت بنیه اقتصادی، توسعه صنایع نظامی، دست‌یابی به فناوری‌های جدیدغرب، تقویت قدرت چانه‌زنی در برابر ایران و ارمنستان و تهدیدهایی ازجمله تیرگی روابط با ایران، فدراسیون روسیه، دولت‌های اسلامی، امنیتی شدن منطقه، تضاد ایدئولوژیکی برای این جمهوری به همراه داشته است. مواد خام این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای گردآوری و با روش توصیفی و تحلیلی موردبحث و کنکاش قرارگرفته است.

---

• مشاهده مقاله

الگوی سیاست امنیت نیروی انتظامی در چارچوب فلسفه سیاسی خواجه نصیر با تکیه بر گام دوم انقلاب

محمد سجاد شیرودی

دوره 5، شماره 17 ، شهریور 1400، ، صفحه 233-248

چکیده

  اندیشمندان مسلمان از قدیم الایام بر وجود رابطه مستحکم دین و سیاست در اندیشة سیاسی اسلام تأکید کرده اند و حتی برخی از آنان، معتقدند که پیوندی ذاتی بین دین مبین اسلام به عنوان برنامه‌ای جامع برای تنظیم ...  بیشتر اندیشمندان مسلمان از قدیم الایام بر وجود رابطه مستحکم دین و سیاست در اندیشة سیاسی اسلام تأکید کرده اند و حتی برخی از آنان، معتقدند که پیوندی ذاتی بین دین مبین اسلام به عنوان برنامه‌ای جامع برای تنظیم زندگی انسانی و سیاست به عنوان ابزاری لازم جهت تحقق این برنامه وجود دارد، البته بایستی اذعان داشت که اشتراک نظر اندیشمندان مسلمان دربارة وجود سیاست و دین در اسلام ، لزوماً به معنی توافق آنها دربارة همة جزئیات مربوط نیست. در حقیقت، می‌توان گفت که تعدد تعابیر و تفاسیر از همان زمان رحلت پیامبر اسلام آغاز شد که تاکنون هم ادامه دارد ، برخی دیدگاه موافق دموکراسی و بعضی تفسیری مخالف آن از اسلام ارائه می‌کنند. یکی از این دانشمندان خواجه نصیرالدین طوسی می باشد که به سیاست با نگاه عملی در زمان مغول و تبدیل نمودن وحشی گری آنان به آرامش جامعه عمل پوشانده است .در این نوشتار ما سعی داریم با توجه به موارد مطروحه در بخش سیاست ملک و آداب ملوک خواجه در کتاب اخلاق ناصری به ارائه یک الگوی سیاسی امنیتی در نیروی انتظامی پرداخته و آن را با گام دوم انقلاب اسلامی ایران و کلید واژه عدالت از سوی مقام معظم رهبری در کشور روزآمد نماید

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 747.33 K

سرمایه‌های فرهنگی و هژمونیک شدن طبقه متوسط سنتی (مورد مطالعه: 1360-1357)

علی جان مرادی جو

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1400، ، صفحه 239-259

چکیده

  پژوهش حاضر با هدف، تبیین نقش سرمایه‌های فرهنگی اقشار طبقه متوسط سنتی در هژمونیک شدن آن‌ها بر دیگر اقشار و گروه‌های سیاسی در دوران شکل‌گیری انقلاب اسلامی با استفاده از نظریه میدان و سرمایه پیر بوردیو ...  بیشتر پژوهش حاضر با هدف، تبیین نقش سرمایه‌های فرهنگی اقشار طبقه متوسط سنتی در هژمونیک شدن آن‌ها بر دیگر اقشار و گروه‌های سیاسی در دوران شکل‌گیری انقلاب اسلامی با استفاده از نظریه میدان و سرمایه پیر بوردیو به رشته تحریر درآمده است. به لحاظ روش‌شناسی از نوع مطالعه تبیین علّی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است. پرسش محوری پژوهش چنین است که «طبقه متوسط سنتی در میدان رقابت از چه سرمایه‌های فرهنگی برای هژمونیک شدن بر دیگر اقشار و گروه‌های سیاسی در دوران شکل‌گیری انقلاب اسلامی از سال 1357 تا 1360 استفاده کردند و این منابع و سرمایه‌ها چگونه مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند؟». نتایج تحقیق نشان می‌دهد که طبقه متوسط سنتی در دوران شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران از طریق بهره‌برداری مناسب از سرمایه‌های متنوع فرهنگی و نمادین از قبیل سرمایه‌های تاریخی و ارتباطی، نقش کاریزماتیک امام خمینی(ره)، ایدئولوژی(مذهب)، شبکه وسیع روحانیون و مساجد و مرجعیت اجتماعی و فرهنگی توانست بر دیگر رقیبان پیروز شود و جایگاه هژمونیک در ساختار قدرت سیاسی پیدا کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 837.37 K

تحلیلی بر پیامدهای الگوی آمرانه با نگاه به اصلاحات نایب السلطنه عباس میرزا قاجار

فریده فرهمندزاده؛ سعید صادقی

دوره 7، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 261-282

چکیده

  همچون سایر اصلاحات عمودی، اصلاحات عباس میرزا نایب‌السلطنه رویکردی آمرانه داشت. این شیوه فوری و تنها راه شناخته شده در ساختار اتحادیه ایلی مبتنی بر تغلّب بود. در الگوی آمرانه متکی بر کیش شخصیت، کاریزمای ...  بیشتر همچون سایر اصلاحات عمودی، اصلاحات عباس میرزا نایب‌السلطنه رویکردی آمرانه داشت. این شیوه فوری و تنها راه شناخته شده در ساختار اتحادیه ایلی مبتنی بر تغلّب بود. در الگوی آمرانه متکی بر کیش شخصیت، کاریزمای فردی نقش مهمی داشت. بر اساس یافته‌های این مطالعه، عوارض ناشی از/منتج به چنین الگویی، پدیداری رویکردی متناقض و مانعی برای اصلاحات بود. تکیه بر کیش شخصیت تکیه بر سنت و در تضاد با ماهیت متکثر نوگرایی است. به دلیل تکرار این رویکرد، ارائه تعریف روشنی از الگوی آمرانه دوره فتحعلی شاه به عنوان نقطه عزیمت نوگرایی غربگرا، برای یافتن انگیزه‌ها و راهکارها ضروری است. کوشش در اثبات این ادعاست که عوارض ناشی از الگوی آمرانه شامل عدم اراده برای گذار از سنت‌های ناکارآمد، نبود رویکردی مدون بر این مبنا، و توسل به سنت برای گذار از آن، دستاوردهای اصلاحات را مخدوش کرد. درواقع فقدان بوروکراسی مستقل، متعهد و مستند، نه تنها به رویکرد صرفا نظامی و رقابتی دامن زد، بلکه با وابستگی به ابزار و اندیشه‌های سنتی در همان سنت‌ها محصور ماند. یک آسیب‌شناسی تاریخی برای ارائه الگویی کلی از موانع و دلایل، اولین قدم برای گذار از چنین پدیده‌ایی است و همچنین دانش مفیدی را برای گذار از وضعیت انقباضی حاصله فراهم می‌کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 461.51 K

نظریه‌ی توانایی کشف علت در احکام فقه در عرصه بین‌الملل

ابوالفضل الیاسی؛ محمد علی خیرالهی؛ علی فقیهی

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1399، ، صفحه 287-310

چکیده

  احکام الهی دارای حکمت و علت هستند. وجوب و حرمت احکام و یا صحت و بطلان آنها براساس حکمت نیست بلکه براساس علت آن احکام می‌باشد و ما معمولاً دسترسی به فهم علت احکام نداریم اگر چه ممکن است بعضی از حکمت های ...  بیشتر احکام الهی دارای حکمت و علت هستند. وجوب و حرمت احکام و یا صحت و بطلان آنها براساس حکمت نیست بلکه براساس علت آن احکام می‌باشد و ما معمولاً دسترسی به فهم علت احکام نداریم اگر چه ممکن است بعضی از حکمت های احکام را بتوانیم به دست آوریم. همیشه فقیهان با به‌ کارگیری روش‌ها و قواعد مناسب کوشیده‌اند تا پرده‌ای از علت احکام شرعی بردارند و همگام با تحولات سریع جامعه بشری آماده‌ی پاسخگویی نسبت به مشکلات فقهی مردم باشند. بسنده کردن به یافته­های اندک علوم تجربی برای بازیابی حکمت احکام الهی نیز نوعی تنگ نظری دیگر در شناخت دقیق حکمت احکام است. از نظر روایات که به وسیله دانشمندان نیز مورد تایید قرار گرفته است عقل بشر در آخرالزمان که به کمال خود می­رسد تنها قادر است اندکی از علوم را آن هم در حوزه علوم تجربی و بشری کشف نماید. لذا با این محدودیت­های زیاد، عقل بشری نمی­تواند وحی و علم مطلق الهی را به وسیله عقل ناقص و کوچک خود تقیید و تغییر دهد. هرچند برخی از حکمت‌هایی که برای  احکام فقهی مد نظر قرار گرفته است، به وسیله عقل ناقص بشری نیز قابل فهم است و درک آن در توان فقها خواهد بود. برای فهم کامل­تر احکام فقهی، نقش علل، مناط­ها و ملاک­ها و تطبیق آن با مسائل، بسیار عمیق و موثر می­باشد. این پژوهش با کنکاش در منابع اسلامی و نظر فقها به توانایی کشف علت در احکام فقه و شرح و بسط موضوع در عرصه­ی بین­الملل پرداخته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 561.05 K

بررسی مسئولیت دولت ها بر أساس أصول بین الملل برمسئله ریزگردها در جنوب و غرب ایران

مصطفی سمالی؛ سید باقر میر عباسی؛ منصور عطاشنه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 آذر 1400

چکیده

  پدیده های گرد و غبار رخدادهای طبیعی اند که در مناطق خشک، نیمه خشک به ویژه در جنب حاره ای رخ می دهد. عمده ترین علل وقوع پدیده گرد و غبار به ویژه در جنوب و غرب ایران را می توان ناپایداری جوی در صحراهای عربستان، ...  بیشتر پدیده های گرد و غبار رخدادهای طبیعی اند که در مناطق خشک، نیمه خشک به ویژه در جنب حاره ای رخ می دهد. عمده ترین علل وقوع پدیده گرد و غبار به ویژه در جنوب و غرب ایران را می توان ناپایداری جوی در صحراهای عربستان، عراق، کویت و سوریه، وقوع خشکسالی های متوالی با شدت و وسعت بالا در فقدان پوشش گیاهی دانست. ترکیب پدیده اقلیم با فعالیت های انسانی و الگوهای سکونت آنها موجب افزایش تخریب خاک، فرسایش بادی، بیابان زایی، تخریب مواد مغذی موردنیاز گیاهان موجب تشدید طوفان های گرد و غبار می گردد. هدف این تحقیق مروری بر مسئولیت حقوقی دولت ها بر أساس أصول حقوقی بین الملل نسبت به پدیده ی ریزگردهاست. از مهمترین وظایف دولتها بر أساس این أصول، اتخاذ سیاست حفاظت از محیط زیست می باشد. محقق در این تحقیق بر آن است تا ضمن تأکید بر مسئولیت دولت ها نسبت به اجرای برخی سیاست ها و استراتژی های کوتاه و بلندمدت در جهت بهبود امکانات زیربنایی و روش های مدیریتی در مناطق حساس کشور توصیه های و پیشنهادات لازم را ارائه کند.

---

• مشاهده مقاله

اصول تربیتی و اصلاحی کارگزاران حکومتی با تاکید بر آموزه های نهج البلاغه

امیررضا محمودی؛ سیده مهشید میری بالاجورشری

دوره 6، شماره 3 ، آبان 1401

چکیده

  در همه نظام های سیاسی مساله تربیت، اصلاح و گزینش کارگزاران حکومتی یکی از مسایل مهم و اساسی محسوب می شود، به طوری که ثبات و پایداری هر نظام حکومتی مرهون توجه به این موارد است. لذا در نظام سیاسی اسلامی بخصوص ...  بیشتر در همه نظام های سیاسی مساله تربیت، اصلاح و گزینش کارگزاران حکومتی یکی از مسایل مهم و اساسی محسوب می شود، به طوری که ثبات و پایداری هر نظام حکومتی مرهون توجه به این موارد است. لذا در نظام سیاسی اسلامی بخصوص در اندیشه های سیاسی شیعی به اصول تربیتی و اصلاحی کارگزاران حکومتی توجه ویژه شده است که نمونه شاخص آن در سیره حضرت علی در نهج البلاغه به صورت روشن بیان شده است. اهمیت بحث زمانی مشخص می شود که عدم توجه به مساله اصلاح و تربیت کارگزاران حکومتی یکی از دلایل نابودی و انحطاط نظام های سیاسی قلمداد شده است. بنابراین تحلیل مسایل مربوط به تربیت، انتخاب و گزینش کارگزاران حکومتی با توجه به آموزه های سیاسی حضرت علی (ع) در نهج البلاعه می تواند شیوه های صحیح اجرای احکام اسلامی در قالب سیستم های سیاسی شده و کارآمدی و موفقیت نظام سیاسی-شیعه را نشان دهد. در این مقاله اصول تربیتی و اصلاحی و گزینش کارگزاران حکومتی در اندیشه های حضرت علی و ملاک های انتخاب دولتمردان و روش های نظارتی بر کارگزاران حکومتی در قالب مطالعه نظری و به صورت کیفی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

---

• مشاهده مقاله

شناسایی، کمی‌سازی و الویت‌بندی ابعاد و مولفه‌های مدیریت جهادی در سطح نیروهای مسلح (مورد مطالعه: دانشگاه دافوس آجا)

علیرضا اکبری سماکوش؛ محمدرضا باقرزاده؛ اسداله مهرآرا؛ محمد سلمان تبار

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1401

چکیده

  پژوهش حاضر با هدف شناسایی، کمی‌سازی و الویت‌بندی ابعاد و مولفه‌های مدیریت جهادی از طریق روش تحقیق مدل آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعۀ آماری در بخش کیفی، شامل خبرگانی مرکب از استادان، مدیران، فرماندهان، ...  بیشتر پژوهش حاضر با هدف شناسایی، کمی‌سازی و الویت‌بندی ابعاد و مولفه‌های مدیریت جهادی از طریق روش تحقیق مدل آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعۀ آماری در بخش کیفی، شامل خبرگانی مرکب از استادان، مدیران، فرماندهان، مسئولان ارشد دافوس ارتش جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه‌ دفاع ملی تهران و مالک اشتر فریدونکنار، در بخش کمی اعضاء هیئت علمی، دانشجویان، مدیران و کارکنان دانشگاه دافوس اجا بتعداد 350 نفر و در بخش الویت‌بندی، خبرگان بخش کیفی و اعضاء هیئت علمی دانشگاه دافوس اجا بودند. در بخش کیفی از روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 20 نفر، در بخش کمی با روش طبقه‌ای نسبی براساس فرمول کوکران، تعداد 183 نفر و در بخش اولویت‌بندی، تعداد 35 نفر با روش هدفمند، انتخاب شدند. داده‌ها در بخش کیفی از طریق تکنیک دلفی، در بخش کمی از طریق مدلسازی معادلات ساختاری با پرسشنامه 104 گویه‌ای و در بخش اولویت‌بندی، از طریق تحلیل سلسله مراتبی، استخراج و با استفاده از نرم افزارهای SPSS، Smart PLS تجزیه و تحلیل شد. روایی و پایایی در مراحل کیفی و کمی، مورد تائید قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد، مدل نهایی دارای 4 بعد (رفتار رهبری، رفتار پیرو، زمینه‌ای و ساختاری) و 22 مولفه بوده‌ که بعد رفتار رهبری و مولفه ولایتمحوری، اهمیت بیشتری داشته اند.

---

• مشاهده مقاله