فصلنامه راهبرد سیاسی - مقالات آماده انتشار

فرصت‌های سیاسی و تاثیر آن در وقوع بحران‌های امنیتی بر پایه نظریه ساختار فرصت سیاسی مک آدام

حامد روشن چشم؛ مسعود اصلانی؛ هادی افراسیابی

دوره 2، شماره 6 ، آذر 1397، ، صفحه 1-28

چکیده

نظریه جنبش اجتماعی به مدد تعامل و برهم‌کنش سه حوزه کارکردی آن، یعنی فرصت‌های سیاسی، ساختارهای بسیج کننده و چارچوب‌ها، قادر است پویش‌های پیچیده و سیالی را که یک کشور در مقام بحران‌های اجتماعی - امنیتی ... بیشتر نظریه جنبش اجتماعی به مدد تعامل و برهم‌کنش سه حوزه کارکردی آن، یعنی فرصت‌های سیاسی، ساختارهای بسیج کننده و چارچوب‌ها، قادر است پویش‌های پیچیده و سیالی را که یک کشور در مقام بحران‌های اجتماعی - امنیتی به‌واسطه آن به فعالیت می‌پردازد، مطمع نظر قرار دهد حال پرسش مقاله حاضر بر این است که فرصت‌های سیاسی چه نقشی در بحران‌های امنیتی ایفا می‌نماید. فرض خود را بر این استوار ساخته که فرصت سیاسی از طریق سرمایه‌گذاری بر ثبات یا بی‌ثباتی در بین مجموعه نخبگان، باز بودن نسبی یا انسداد سیستم حکومتی، ظرفیت یا تمایل طبیعی دولت به سرکوب و وجود یا فقدان نخبگان متحد بر وقوع یا کنترل بحران‌های امنیتی تأثیرگذار هست. لذا مقاله حاضر کوشش می‌کند تا با بازخوانی ابعاد و مؤلفه‌های کلیدی نظریه ساختار فرصت سیاسی و شناخت قابلیت‌های نظری آن، میزان مفید بودن و کارآمدی و مؤثر بودن فرصت‌های سیاسی در وقوع بحران‌های امنیتی را به نمایش بگذارد و نتابج حاصله حاکیست دو بعد ثبات یا بی ثباتی در بین مجموعه گستره نخبگان و بازبودن نسبی یا انسداد سیستم حکومتی نسبت به دوبعد دیگر و چهار مؤلفه شکاف‌های قومی، مذهبی و نژادی؛ همگرایی بین نخبگان، میزان مشارکت فعال آحاد جامعه و رسانه‌ها در بین بیست مؤلفه مورد بررسی تأثیر بیشتری بر وقوع بحران‌های امنیتی نسبت به سایر ابعاد و مؤلفه دارند.

تأثیر فعالیت های مسالمت آمیز انرژی هسته ای ایران بر امنیت منطقه خلیج فارس

مجید بزرگمهری؛ سید مهدی طباطبایی

دوره 2، شماره 4 ، خرداد 1397، ، صفحه 1-37

چکیده

منطقه خلیج فارس از جنبه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی حائز اهمیت است. حلقه اتصال میان شرق و غرب و داشتن تنگه هرمز به این منطقه موقعیت ژئوپلتیکی خاصی بخشیده است. ذخایر انرژی و فعالیت های صلح آمیز ... بیشتر منطقه خلیج فارس از جنبه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی حائز اهمیت است. حلقه اتصال میان شرق و غرب و داشتن تنگه هرمز به این منطقه موقعیت ژئوپلتیکی خاصی بخشیده است. ذخایر انرژی و فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران باعث شده است که امنیت این منطقه در کانون توجه جهانی قرار گیرد. در همین راستا پرسش مقاله حاضر این است که فعالیت های مسالمت آمیز هسته ای ایران چه تاثیری بر امنیت منطقه خلیج فارس داشته است؟ فرضیه این است؛ از آنجایی که به نظر می رسد فعالیت های هسته ای ایران می تواند باعث تغییر ترتیبات امنیتی و موازنه به نفع این کشور در منطقه شود، عمده کشورهای حوزه خلیج فارس سعی کرده اند؛ همگام با سیاست های آمریکا، این فعالیت ها را غیر مسالمت آمیز ونظامی نشان داده و در نتیجه خطر جدی برای امنیت منطقه جلوه دهند. و در صدد توقف فعالیت های هسته ای ایران برآیند. ملاحظه خواهد شد بعد از توافق ایران و 1+5 نیز دیدگاه امنیتی اعضای شورای همکاری خلیج فارس به عنوان بزرگترین تشکل در این منطقه، نسبت به مسئله هسته ای ایران تغییر محسوسی نداشته است و همچنان این کشورها اعتقاد دارند که ایران می خواهد با این اقدامات موازنه قوا را به نفع خود در منطقه برهم زند. مقاله حاضر سعی دارد با رهیافت رئالیسم به طور کلی و تئوری موازنه قوای مورگنتا موضوع را بررسی کند. روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای است.

حقوق بین‌الملل و بیماری‌های با قابلیت پاندمی (بررسی موردی: کرونا ویروس)

عباس تقوائی؛ عاطفه لرکجوری

دوره 4، شماره 13 ، شهریور 1399، ، صفحه 1-15

https://doi.org/10.29252/jps.4.13.1

چکیده

DOR:20.1001.1.25884565.1399.4.13.1.3با شیوع بیماری «کرونا» و سپس بحران همه‌گیری آن، اخبار مربوط به این بیماری ویروسی در صدر عموم رسانه‌های جهان قرارگرفته و تبدیل به موضوع مهم روز شد. تا قرن 21 میلادی که موجی از بیماری‌هایی ... بیشتر DOR:20.1001.1.25884565.1399.4.13.1.3با شیوع بیماری «کرونا» و سپس بحران همه‌گیری آن، اخبار مربوط به این بیماری ویروسی در صدر عموم رسانه‌های جهان قرارگرفته و تبدیل به موضوع مهم روز شد. تا قرن 21 میلادی که موجی از بیماری‌هایی با ویژگی‌های مشابه نظیر «سارس»، «آنفلوانزای خوکی» و «مرس» در مناطقی از جهان گسترش یافت، درکی درخور از موضوعات این‌چنینی وجود نداشت. حقوق بین‌الملل به‌عنوان حقوق حاکم بر جامعه جهانی، وظیفه وضع قواعدی را جهت تنظیم مناسبات فرامرزی میان واحدهای سیاسی عهده‌دار است ولی تعاریف قدیمی از این شاخه از حقوق، باتوجه به توسعه دامنه موضوعات و تابعان آن جامعیت خود را ازدست داده بود لذا دچار تحول گردید. در آثارجدید حقوق بین‌الملل ضوابطی برای تعیین مکلفان جدید مطرح‌شده ولی تاکنون ملاک و ضابطه‌ای برای موضوعات نوظهورآن بیان‌نشده است؛ که موضوع بحث ما دراین پژوهش حول همین موضوع است چراکه به نظرمی‌رسد رسیدن ویروس کرونا به مرحله پاندمی امکان چنین کاری را فراهم ساخته باشد. اصولاً این واقعه به ما نشان داد که باید به تنظیم قواعدی فراتراز حاکمیت کشورها پرداخت که درمواردی نظیراین، نه‌تنها برای کشورها، بلکه برای کلیه بازیگران صحنه بین‌الملل، الزام‌آور تلقی شود؛ همان‌گونه که در برخورد با مسائلی نظیر «حقوق بشر» و «حقوق محیط‌زیست» شاهد چنین توسعه‌ای بوده‌ایم.

آسیب شناسی سیاستگذاری در حمایت از محیط زیست بر اساس آموزه های دینی و مقررات بین المللی

محمد آذری؛ محمد جواد باقی زاده؛ بهنام یوسفیان شوره دلی

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1399، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.29252/JPS.4.14.1

چکیده

در عصر حاضر یکی از دغدغه های مشترک جامعه جهانی، جلوگیری ازتخریب محیط زیست و بررسی روشهای حفاظت از آن است به گونه ای که سازمان ملل یکی از مهمترین مولفه های حمایت از امنیت انسانی را امنیت زیست محیطی قلمداد ... بیشتر

علل واگرایی کُردهای خاورمیانه در عصر داعش (عراق و سوریه)

سید محسن مصطفوی اردبیلی؛ حسین دهشیار؛ حمید احمدی؛ رحمت حاجی مینه

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1400، ، صفحه 1-23

چکیده

مقاله حاضر به بررسی علل واگرایی کُردهای خاورمیانه درعصر داعش پرداخته است. تحرکات داعش در عراق و سوریه فرصت بی‌نظیری برای استقلال‌خواهی کُردها فراهم کرد، اما حوادث مطابق خواست کُردها پیش نرفت. سوال ... بیشتر مقاله حاضر به بررسی علل واگرایی کُردهای خاورمیانه درعصر داعش پرداخته است. تحرکات داعش در عراق و سوریه فرصت بی‌نظیری برای استقلال‌خواهی کُردها فراهم کرد، اما حوادث مطابق خواست کُردها پیش نرفت. سوال اساسی این تحقیق علل واگرایی کُردها در فضای داعش و پس از آن است؟ یافته‌های تحقیق بیانگر این است که کُردهای سوریه در فرصت داعش ، به صورت خودمختار اداره مناطق کُردنشین را در دست گرفتند. در عراق نیز حکومت اقلیم کردستان عراق توانست به خواست خود مبنی ‌بر کنترل کرکوک جامعه عمل پوشانده و همچنین طرح «استقلال کردستان عراق» را پیاده کنند. اما این اقدام با عقب‌نشینی نیروهای کُرد از کرکوک و از نتایج همه‌پرسی بی‌نتیجه ماند.در سوریه نیز با اشغال بخشی از مناطق کُردنشین توسط ترکیه ، طرح خودمختاری کُردی در وضعیت مبهمی قرار دارد. فرضیه این پژوهش بر این استوار است که مهم‌ترین دلایل شکست کُردها در همگرایی را باید در اختلافات داخلی میان احزاب و نخبگان حزبی از یک سو و مخالفت کشورهای منطقه با استقلال‌خواهی کُردها جستجو کرد. ضمن اینکه مخالفت آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی را نیز باید به دلایل فوق افزود. تحقیق حاضر به صورت توصیفی-تحلیلی و در چارچوب واقع‌گرایی نئوکلاسیک به بررسی این موضوع پرداخته است.

تاثیر ناتو بر سیاست خارجی ترکیه در قبال دول همجوار

میر عبدالعلی محمدی

دوره 5، شماره 17 ، شهریور 1400، ، صفحه 1-22

چکیده

سیاست خارجی ترکیه در طول هفت سال اخیر به ویژه پس از تحولات سیاسی-اجتماعی موسوم به بیداری اسلامی دستخوش فراز و نشیب های بسیاری بوده است. سیاستمداران حزب حاکم عدالت و توسعه تا قبل از سرنگونی دومینو وار حاکمان ... بیشتر سیاست خارجی ترکیه در طول هفت سال اخیر به ویژه پس از تحولات سیاسی-اجتماعی موسوم به بیداری اسلامی دستخوش فراز و نشیب های بسیاری بوده است. سیاستمداران حزب حاکم عدالت و توسعه تا قبل از سرنگونی دومینو وار حاکمان تونس، مصر، لیبی و یمن موفق شده بودند ترکیه را با تکیه بر قدرت نرم این کشور در عرصه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به عنوان الگویی شاخص به دیگر کشورهای منطقه معرفی کنند. نگاه دکترین عمق استراتژیک ترکیه همگرایی و تعامل فزاینده را با کشورهای همجوار ترویج کرده بود، با تمام این وجود متغییرهای زیادی بر چرخش سیاست خارجی ترکیه در نگاه سلبی و تهاجمی بخصوص در قبال تحولات منطقه مانند جنگ قره باغ، داعش، سوریه موضوع خلیج فارس داشته که با نگاه ترکیه بر اروپایی شدن به ویژه نقش ناتو در این کشور با پیچیدگی های همراه شده است. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ناتو بر سیاست خارجی ترکیه در برابر دولت های همسایه می پردازد و این سوال را مطرح می کند که ناتو چه تاثیری بر رویکرد ترکیه در قبال دول همجوار دارد. برای این منظور پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه با کارشناسان به این نتیجه رسیده است که نگاه اروپایی شدن ترکیه پس از به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه باعث نفوذ هر چه بیشتر ناتو در این کشور شده است که این خود بر همسویی هرچه بیشتر سیاست خارجی ترکیه گردیده و در نهایت منجر به نگرانی کشورهای غیر همسو با ترکیه گردیده است.

تأثیر استقرار طرح سپر دفاع موشکی آمریکا در خاورمیانه و کنش‌های جمهوری اسلامی ایران: از منظر واقع‌گرایی تهاجمی

رامین رستگار؛ علی اصغر محمدپور

دوره 5، شماره 18 ، آذر 1400، ، صفحه 1-34

چکیده

استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در خاورمیانه به عنوان یک منطقه انرژی‌زای حیاتی با هدف حفظ و استمرار هژمونی در نیمکره غربی صورت گرفته است. بنابراین، آمریکا با استراتژی موازنه دور از کرانه و اتحاد و ائتلاف ... بیشتر استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در خاورمیانه به عنوان یک منطقه انرژی‌زای حیاتی با هدف حفظ و استمرار هژمونی در نیمکره غربی صورت گرفته است. بنابراین، آمریکا با استراتژی موازنه دور از کرانه و اتحاد و ائتلاف با بازیگران منطقه‌ خاورمیانه درصدد مهار و کنترل جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک هژمون منطقه‌ای بالقوه از طریق استقرار سپر دفاع موشکی برای مهار و کنترل ایران است. همچنین آمریکا افزون بر ایجاد سپر دفاع موشکی در ترکیه، اقدام‌هایی را برای افزایش توان دفاع هوایی کشورهای حوزة خلیج فارس انجام داده است. فروش سامانه هوایی پاتریوت به چهارکشور عربی حوزة خلیج فارس و ارسال رادارهای «ایکس-باند» و سایر تجهیزات دفاع هوایی به رژیم صهیونیستی از جمله اقدام‌های آمریکا در این زمینه بوده‌اند. بنابراین، این مقاله با کاربست نظریه واقعگرایی تهاجمی درصدد پاسخ به این سؤال است که گسترش سپر دفاع موشکی آمریکا در خاورمیانه با چه هدف بوده و چگونه بر کنترل افزایش قدرت ایران تأثیر گذاشته است؟ بر این اساس فرضیه پژوهش این است که سپر دفاع موشکی آمریکا با هدف حفظ و استمرار هژمونی منطقه‌ای آمریکا و مهار و کنترل افزایش قدرت نظامی و موشکی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه استقرار یافته است.

مجازات های جایگزین حبس در حقوق ایران و حقوق بین‌الملل؛ چالش ها و راهکارها

علی احمدی؛ کرم جانی‌پور؛ علی جانی‌پور

دوره 5، شماره 19 ، اسفند 1400، ، صفحه 1-21

چکیده

در پی ناکارآمدی مجازات حبس و اهمیت روزافزون مولفه های حقوق شهروندی و حقوق شهروندی مانند حق آزادی تن، متفکرین در حوزه کیفری سعی کردند، جایگزین هایی برای حبس در نظر گیرند، که اگر چه مجرم را در شرایطی تنبیهی ... بیشتر

حدود و ثغور اعمال ولایت فقها در ساختار حکومت صفویه

رشید رکابیان؛ سیروس خندان

دوره 6، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 1-18

چکیده

تأسیس و اسقرار دولت صفوی در ایران به عنوان نخستین حکومت مستقّل شیعی مقتدر در تاریخ اسلام، موجب گشت بحث تأیید این دولت و همکاری یا عدم همراهی با آن، بدل به یکی از مباحث مهم جدید در حوزة تفکر و اندیشة سیاسی ... بیشتر تأسیس و اسقرار دولت صفوی در ایران به عنوان نخستین حکومت مستقّل شیعی مقتدر در تاریخ اسلام، موجب گشت بحث تأیید این دولت و همکاری یا عدم همراهی با آن، بدل به یکی از مباحث مهم جدید در حوزة تفکر و اندیشة سیاسی و حتی نظرات فقهی علمای بزرگ این دوران شود. براین اساس در این دوران فقهای بسیار زیادی از بلاد مختلف بخصوص لبنان به دعوت شاهان صفوی به ایران مهاجرت کردند وحوزه علمی مقتدری را در اصفهان رونق دادند؛ از طرف دیگر عده زیادی از این فقها با شاهان صفوی همکاری و در ساختار قدرت شرکت داشتند و به مقاماتی ازجمله شیخ الاسلام، صدر، قاضی و... رسیدند. براین اساس پژوهش مذکور به این سؤال جواب می‌دهد که حدود و ثغور ولایت فقها درساختارحکومت صفویه چگونه بوده است؟ فرضیه تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی پاسخ می دهد؛ باتوجه به اینکه درایران دوره صفویه، مردم درساختار حکومت نقشی نداشتند وحکومت نیاز به مشروعیت داشت، این مشروعیت یا باید به تایید فقها می‌رسید و یا اینکه، فقها برای حل بحران مشروعیت، به حکومت می‌رسیدند؛ براین اساس نگارنده معتقد است که در یک دوره‌ای ازحکومت صفویه (شاه طهماسب) حکومت ولایت فقیه بالفعل تاسیس شد و شاه درواقع همان صدراعظم فقیه بود که مشروعیتش را از فقیه می‌گرفت، لذا حدود و اختیارات ولایت فقیه همان حدودی بود که فقهای شیعه قایل به آن هستند.

تبیین مفهومی و محتوایی ‏جنگ‏ های نوین در عرصه روابط بین‏ الملل

علیرضا رضایی؛ قاسم ترابی

دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 1-21

چکیده

هدف مقاله حاضر تبین مفهومی و محتوایی جنگ‏های نوین ازجمله جنگ سایبری، جنگ شناختی، جنگ اطلاعاتی و جنگ ترکیبی است. در این راستا سؤال اصلی مقاله این است که در مفهوم ‏شناسی جنگ‏ های نوین، چه عناصر مشترکی ... بیشتر

تحلیل حقوقی عملکرد شورای امنیت سازمان ملل متحد در پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، قبل و بعد از برجام

سید باقر میرعباسی؛ عبدالستار نوذری

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 1-33

چکیده

عملکرد شورای امنیت سازمان ملل متحد، در پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران،‌ قبل و بعد از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مو ضوع پژوهش حاضران و پاسخ داده می شود که عملکرد حقوقی شورای امنیت در خصوص پرونده ... بیشتر عملکرد شورای امنیت سازمان ملل متحد، در پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران،‌ قبل و بعد از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مو ضوع پژوهش حاضران و پاسخ داده می شود که عملکرد حقوقی شورای امنیت در خصوص پرونده هسته ‌ای جمهوری اسلامی ایران، قبل و بعد از برجام چگونه بوده و آثار و خلاء‌های حقوقی آن چگونه تببین می‌گردد؟ وفق منشور ملل متحد، شورای امنیت مهم ‌ترین رکن سازمان ملل متحد در پاسداری از امنیت و صلح بین‌المللی است. قبل از توافق برجام، شورای امنیت با تصویب شش قطعنامه،‌ تحریم‌های فلج کننده‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران مورد تصویب قرار داد و بعد از توافق برجام،‌ قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب و به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به عنوان ضمیمه قطعنامه مزبور رسمیت بخشید و با این اقدام کلیه قطعنامه‌های قبلی خود را لغو نمود. لذا این پژوهش گر در صدد آن است که اولاً مشخص نماید کدام یک از وضعیت‌ها علیه امنیت و صلح بین‌المللی در خصوص فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد مصداق پیدا کرد که پرونده به شورای امنیت ارجاع و قطعنامه‌های یاد شده صادر گردید. ثانیاً‌ عملکرد حقوقی شورای امنیت در خصوص پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران پس از توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ چگونه و بر چه اساسی بوده است. ثالثاً توفق یاد شده واجد چه کاستی‌ها، ابهامات و نکات مناقشه برانگیزی بوده است که زمینه خروج ایالات متحده آمریکا را به عنوان طرف اصلی مذاکره از برجام فراهم ساخته است و نتیجتأ خروج ایالات متحده آمریکا ، از برجام شاکله واساس توافق برجام فرو ریخت. تلاش دیپلماتیک ایران برای رفع نگرانی‌های تبلیغاتی غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا علیه فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای با حضور فعال در مذاکرات برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، النهایه با تغییر ریاست جمهوری و انتقال قدرت از دمکرات‌ها به جمهوری خواهان و چرخش سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال ایران، عملاً زمینه تشدید تخاصم و تهدید صلح و امنیت بین‌الملی با خروج یکجانبه ایالات متحد آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مهیا و وضعیت این توافق چند جانبه بین‌المللی را در هاله‌ای از ابهام و نافرجامی تاکنون قرار داده است.

بیداری اسلامی و نیروهای تاثیرگذار در روند دموکراتیزاسیون در مصر(2018 – 2011)

خسرو آرام؛ علیرضا رضایی؛ قاسم ترابی

دوره 6، شماره 3 ، آبان 1401، ، صفحه 7-28

چکیده

بیداری اسلامی و شروع قیام مردمی و تحولات داخلی مصر(ژانویه 2011) که منجربه سرنگونی مبارک شد، نشانگرآغازمرحله جدیدی درحیات سیاسی مصربود که انتظارمی‏رفت، استبداد ودیکتاتوری ازاین کشوربرای همیشه دورشده ... بیشتر بیداری اسلامی و شروع قیام مردمی و تحولات داخلی مصر(ژانویه 2011) که منجربه سرنگونی مبارک شد، نشانگرآغازمرحله جدیدی درحیات سیاسی مصربود که انتظارمی‏رفت، استبداد ودیکتاتوری ازاین کشوربرای همیشه دورشده وحکومتی دموکراتیک برمبنای نظم نوین سیاسی جایگزین گردد. درابتدای امرنیز با برگزاری انتخابات وانتقال قدرت به محمدمرسی به عنوان رئیس جمهور،روند دموکراتیزاسیون جاری گشت، اما در اندک مدتی، ژنرال السیسی با کودتایی خزنده، به بهانه حفظ امنیت و بهبود اوضاع اقتصادی، مرسی را بازداشت و در ادامه قدرت را شخصا به دست گرفت. که نشان از ناکامی روند دموکراتیزاسیون و شکست مطالبات دموکراسی خواهی مردم در این کشور دارد. آنچه در این مقاله سوال اصلی می‏باشد اینست که؛ خیزش دموکراسی مردم مصر در سال ۲۰۱۱ تاکنون چه نتایجی به دنبال داشته است؟ و کدام نیروها بر جریان دموکراسیزاسیون مردم مصرتاثیرگذار بوده‏اند؟ نتایج تحقیق نشان می‏دهد، خیزش دموکراسی خواهی مردم مصربا دخالت ارتش و برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری در عمل ناموفق نشان داده است. مهمترین نیروهای تاثیرگذار در روند دموکراتیزاسیون مصر،‌ عبارتند از: ‌ارتش، حزب اخوان المسلمین، احزاب و گروه‌های سکولار و ملی‌گرا. روش پژوهش، بصورت کیفی، اسنادی و کتابخانه‌ای، به کمک ابزار فیش‌برداری از کتب و مقالات فارسی وانگلیسی می‏باشد ودرنهایت اطلاعات جمع‌آوری شده بصورت توصیفی تحلیل می‏شود

تحلیل نشانه‌شناختی قدرت در روایات ‌امامان شیعه‌(ع)

حمداله اکوانی؛ سید داوود موسوی؛ علی باقری دولت آبادی

دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1402، ، صفحه 9-29

چکیده

قدرت از جمله مفاهیمی است که تاکنون از منظرهای مختلف تعریف شده است. تقسیم قدرت به گونه‌های مختلف سخت، نرم، هوشمند و... حاکی از گستردگی دیدگاه‌ها در مورد این مفهوم است. بحث از قدرت، منابع و شیوه‌های اعمال ... بیشتر قدرت از جمله مفاهیمی است که تاکنون از منظرهای مختلف تعریف شده است. تقسیم قدرت به گونه‌های مختلف سخت، نرم، هوشمند و... حاکی از گستردگی دیدگاه‌ها در مورد این مفهوم است. بحث از قدرت، منابع و شیوه‌های اعمال آن همراستا با اندیشه های غربی در مطالعات اسلامی نیز مطرح بوده است. سؤال اصلی مقاله این است که قدرت اشاره‌شده در روایات امامان ‌شیعه(ع) چه نوع قدرتی است؟ فرضیه مقاله این است که در روایات امامان ‌شیعه(ع) منظومه‌ای از نشانه‌ها قابل استنتاج است که ما را به سوی مفهوم قدرت‌متعالی رهنمون‌می‌سازد. برای پاسخ به سوال فوق از روش نشانه‌شناسی استفاده گردید و هدف مقاله شناسایی نشانه‌های قدرت در روایات‌شیعه است. یافته‌های پژوهش نشان‌داد که منبع قدرت، صاحبان‌قدرت، هدف قدرت و شیوه‌های اعمال قدرت با گونه‌های مرسوم قدرت در نظریه‌های سیاسی که موسوم به سخت، نرم و شبکه‌ای است متفاوت است. دلالت معنایی روایات‌شیعه نشان می‌دهد که قدرت کالایی نیست که به تملک انسان‌ها درآید، هدف اعمال قدرت نیز سلطه انسان بر انسان نیست و قدرت مشروع نیز نه با اجبار بلکه از سر رضایت است. افزون بر این، قدرت الزاما معادل قدرت رسمی و نهادی نیست و طیفی از روش‌ها چون سکوت، تقیه، دوستی و مردم‌داری قدرتی تولید می‌کنند.

الگوی جامعه پردازی نظام مردم سالاری دینی بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

سید محمدرضا محمودپناهی

دوره 7، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 9-32

چکیده

با توجه به اهمیت ملت سازی و ضرورت تدوین الگوی ویژه جامعه سازی در نقشه راه پنج مرحله ای تمدن نوین اسلامی در این پژوهش الگوی جامعه پردازی در نظام مردمسالاری دینی بر اساس مفاد بیانیه گام دوم بررسی می شود. ... بیشتر

راهبرد قانون‌گذاری دولت‌ها در جرم‌انگاری تروریسم

پیمان نمامیان

دوره 7، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 9-20

چکیده

حوادث تروریستی 11 سپتامبر 2001 نقطه عطفی برای ایجاد تحولات حقوقی بسیار گسترده ای جهت تصویب مقررات کنشی مقابله با تروریسم بود. لازم به ذکر است مؤلفه های مشترک در کلیه راهبردها و سیاست های ضدتروریسم مبتنی ... بیشتر

مشاهده مقاله

تکنوکراسیِ فناورانه: بازنماییِ نظری «دیپلماسی علم و فناوری» در زمانۀ اپیدمی کرونا

سعید چهرآزاد؛ مریم فخرآبادی؛ فاطمه بائی

دوره 4، شماره 13 ، شهریور 1399، ، صفحه 17-40

چکیده

با توجه به تحولات بین المللی، دیگر دولتها بازیگران اصلی نظام بین الملل تلقی نمی شوند، علاوه بر دولتها سایر بازیگران غیررسمی از جمله دانشگاهها و سازمان های بین المللی که بنیانی ... بیشتر با توجه به تحولات بین المللی، دیگر دولتها بازیگران اصلی نظام بین الملل تلقی نمی شوند، علاوه بر دولتها سایر بازیگران غیررسمی از جمله دانشگاهها و سازمان های بین المللی که بنیانی علمی دارند-از جمله سازمان بهداشت جهانی(WHO)- در سیاستگذاری های جهانی اثرگذار می باشند. از جهتی امروزه شاهد تحریم های یکجانبه و چندجانبه علیه کشورهایی چون ایران هستیم و بهره برداری از مکانیسم های بین المللی برای رفع چنین محدودیت هایی بالاخص در وضعیت همه گیریِ جهانی کروناویروس بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. از آنجایی که در وضعیتِ پاندمیِ کروناویروس، دولت‌ها ملی عمل می‌کنند اما ویروس مرز نمی‌شناسد لذا اتخاذ یک پلتفرم مبتنی بر همکاری جهانی لازم به نظر میرسد. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی محسوب می گردد و از روش کتابخانه ای و با استفاده از رویکردهای مختلف جهت تبیین موضوع استفاده می شود. در این پژوهش سعی بر آن است تا به عمدهترین فرصتها و چالشهایی که «دیپلماسی علم» در اختیار کشورها قرار می دهد پرداخته شود؛ نهایتا واکاوی چیستی، چرایی و اهمیت دیپلماسی علم و فناوری برای ایجاد و تقویت سیستم‌های سلامت یکپارچه و نیز ظرفیت‌سازی برای آمادگی در مقابل بحران‌ها، دسترسی عادلانه و همگانی به خدمات بهداشتی با کیفیت، مهمترین هدف این نگاره در نظر گرفته می شود.

سیاست خارجی مطلوب دولت ابراهیم رئیسی؛ الگوی نظم عدالت محور مبتنی بر استراتژی موازنه نرم

علیرضا رضایی

دوره 5، شماره 17 ، شهریور 1400، ، صفحه 23-45

چکیده

آنچه که در بررسی سیاست خارجی مورد اجماع محققان سیاست خارجی است، این است که سیاستگذاری درعرصة خارجی و ارائه تحلیلی مطلوب از سیاست خارجی هر دولت، منوط به در نظر گرفتن هر دو حوزة داخلی و خارجی است. در این ... بیشتر

ایران و محیط امنیتی تغییر یافته(الزامات و راهبردها)

سعید حسن خانی

دوره 5، شماره 19 ، اسفند 1400، ، صفحه 23-62

چکیده

روندهای جهان کنونی به گونه ای است که الگوهای کنش های متقابل، همواره در حال باز تولید هستند. این امر ایجاد چارچوبی از محدودیت ها و فرصت ها را امکانپذیر می سازد که کشورها و دولت ها باید خود را با آن سازگار ... بیشتر

حقوق کارگران مهاجر در اتحادیه اروپا و کنوانسیون ملل متحد درباره کارگران مهاجر

سید ابوذر فلسفی زاده حقیقی

دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 23-37

چکیده

کارگران مهاجر جایگاه نامشخصی را در نظام‌های حقوقی دولت-ملت‌ها اشغال کرده‌اند. حتی زمانی که این کارگران به طور قانونی مهاجرت می‌کنند، از حقوقی محدودتر از حقوق شهروندان برخوردار هستند. جستار حاضر با ... بیشتر

واکاوی انتقادی حقوق شهروندی در روزنامه های ایران

خلیل اله سردارنیا؛ رضا امیرپورامیراباد؛ سینا امینی زاده

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1400، ، صفحه 25-53

چکیده

حقوق شهروندی با سه جزء حقوق سیاسی، مدنی و اجتماعی از مولفه های بنیادین دموکراسی و توسعه سیاسی است. این پژوهش با هدف واکاوی انتقادی محتوای روزنامه‌ها در ایران در ارتباط با حقوق شهروندی انجام شده است. مورد ... بیشتر

آیونز و همگرایی امنیتی در منطقه اقیانوس هند: زمینه ها و چالش ها

رضا اختیاری امیری؛ محمد سلمان تبارسوته؛ حسین ابراهیمی

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1399، ، صفحه 29-56

https://doi.org/10.29252/JPS.4.14.29

چکیده

در دهه های اخیر منطقه گرایی جهت بهره برداری از ظرفیت کشورهای عضو برای دستیابی به اهداف و منافع مشترک از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. بگونه ای که در مناطق مختلف جهان شاهد ظهور سازمان ها و نهادهای مختلف ... بیشتر

عوامل هم‌گرایی و واگرایی در روابط اقتصادی-سیاسی، هند-چین(2015-2001)

مهدی هدایتی شهیدانی؛ فاطمه پاک زاد؛ زهرا پاک زاد

دوره 2، شماره 6 ، آذر 1397، ، صفحه 29-53

چکیده

چین و هند دو قدرت نوظهور آسیایی نگاه ویژه‌ای به روابط میان خود دارند. سیر جدید روابط میان دو کشور بر اندیشه‌های نسل جدید رهبران دو کشور است که به دنبال حل و فصل اختلافات کهن برآمدند و روابط جدیدی را ... بیشتر

جنگ اقتصادی آمریکا علیه چین با تاکید بر نظریه سازه انگاری

احسان جعفری فر؛ هادی ذکاء دادگستر

دوره 6، شماره 3 ، آبان 1401، ، صفحه 29-50

چکیده

بعد از فروپاشی شوروی جهان تک‌قطبی با هژمونیآمریکا با ظهور قدرت‌های نوظهور ازجمله چین موجب تقویت ایده تحول نظام بین‌المللی از تک‌قطبی به چندقطبی شده است. مسئله این پژوهش این است که علی‌رغم ادعای چین ... بیشتر بعد از فروپاشی شوروی جهان تک‌قطبی با هژمونیآمریکا با ظهور قدرت‌های نوظهور ازجمله چین موجب تقویت ایده تحول نظام بین‌المللی از تک‌قطبی به چندقطبی شده است. مسئله این پژوهش این است که علی‌رغم ادعای چین بر مسالمت‌آمیز بودن خیزش اقتصادی این کشور ولی محافل و سیاستمداران آمریکایی را اقناع نمی‌کند. از همین رو این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و با اسناد کتابخانه‌ای گردآوری‌شده به دنبال پاسخ به این پرسش برآمده است که دیدگاه‌ها و سیاست‌های آمریکا در قبال خیزش اقتصادی چین چیست؟ یافته پژوهش نشان می‌دهد که خیزش اقتصادی چین همراه با سیاست‌های اقتصادمحو بوده است.این سیاست ها شامل عضویت و ایجاد سازمان‌های بین‌المللی، طرح‌های بین‌المللی همچون احیای جاده ابریشم، سرمایه‌گذاری و وام‌دهی است. بر طبق تحلیل‌ها در چارچوب نظریه سازه‌انگاری باید گفت که ازنظر آمریکا خیزش مسالمت‌آمیز موجب رفع اتهام تهدید جدی این کشور به عنوان یک کشور تجدید نظر طلب نمی‌شود. دلیل نگرانی آمریکا عمدتاً از موقعیت هژمونیک آن در سیاست جهانی و ناسازگاری ایدئولوژیک چین با نظام ارزشی غرب ناشی می شود. برمبنای همین دیدگاه آمریکا اقناع شده است که باید در راستای مهار چین اقدامات عملی ازجمله آغاز جنگ تجاری، سد نفوذ اقتصادی و استفاده از اهرم‌های فشارهای غیراقتصادی را در پیش بگیرد.

منافع ملی جمهوری اسلامی ایران متأثر از سیاست خارجی ترکیه

محمد احدی؛ خسرو بوالحسنی؛ جواد قاصدنظامیان

دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1402، ، صفحه 31-48

چکیده

منافع ملی مجموعه شرایط و امکانات پویایی است که تحقق نیازهای امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را میسر می‌سازد. این شرایط و امکانات خود ملهم از وضع ژئوپلیتیکی، ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی ... بیشتر منافع ملی مجموعه شرایط و امکانات پویایی است که تحقق نیازهای امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را میسر می‌سازد. این شرایط و امکانات خود ملهم از وضع ژئوپلیتیکی، ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ویژگی‌های فرهنگی و تاریخی یک جامعه و بالاخره جایگاه آن درصحنه سیاست بین‌الملل است. دراوج دوران جنگ سرد، ترکیه هویت سیاسی خود را به عنوان جزئی از بلوک غرب ودرتقابل با اتحاد جماهیر شوروی تعریف میکرد اما با فروپاشی نظام دو قطبی، معادلات امنیتی حاکم بر دنیا چه در سطح منطقهای و چه در عرصه جهانی دچار تغییر و تحول اساسی گردید. از این رو همکاری و رقابت میان بازیگران اصلی در منطقه غرب آسیا،از جمله ایران وترکیه دچار برخی از تغییرات شکلی و محتوایی شد. این تحقیق در تلاش است تا به این سوال پاسخ دهد که منافع ملی جمهوری اسلامی ایران متأثر از سیاست خارجی ترکیه چگونه است؟ تحقیق از نوع توصیفی –تحلیلی وبا روش موردی زمینهای ورویکرد آمیخته تهیه شده است. حجم نمونه این پژوهش براساس نظر 5 نفر از نخبگان و صاحبنظران این حوزه، 30 نفر در نظر گرفته گردید که به صورت هدفمند انتخاب شده است. با بررسی پیشینه، مطالعه اسناد و مدارک و انجام مصاحبه های هدفمند، و پس از بررسی تحولات منطقهای و جهانی، رویکرد سیاست خارجه ترکیه در قالب ماتریسی احصا و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران از قبال آن احصا شد. نتایج به دست آمده مبین این مطلب است که منافع منطقه ای ج.ا.ا ومحور مقاومت بیشترین تاثیر پذیری واستقلال و تمامیت ارزی کمترین تاثیر پذیری را داشته است.

چالشهای حقوقی تحریمهای یک جانبه آمریکا و تأثیر آن بر حق سلامت در پرتو رأی موقت دیوان بین المللی دادگستری(مطالعه موردی ایران)

محمد زارعی هدک؛ ایرج رضایی نژاد؛ علی بابیی مهر

دوره 5، شماره 18 ، آذر 1400، ، صفحه 35-50

چکیده

آمریکا ازدهه هفتاد(1990 )و بعد از خروج یک جانبه از توافق هسته ای تحریم های یک جانبه را علیه ایران اعمال کرده که نظام سلامت و حقوق بیماران را از نظر دسترسی به داروهای اساسی با توجه به تحریمهای بانکی و اقتصادی ... بیشتر

دوره 7 (1402)

دوره 6 (1401)

دوره 5 (1400)

دوره 4 (1399)

دوره 3 (1398)

دوره 2 (1397)

دوره 1 (1396)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده