بهنام شریف پور؛ علی باقری زاده؛ مجید گل پرور
دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1400، ، صفحه 109-135
چکیده
حادثة 11 سپتامبر 2001، منجر به شکلگیری توازن قدرت جدید منطقهای در غرب آسیا شد، بهگونهای که اهدف منطقهای بازیگران آن طیفی از توازن قوای سنتی تا توازن تهدید را رقم زد. در این پژوهش تحلیلی– توصیفی، ...
بیشتر
حادثة 11 سپتامبر 2001، منجر به شکلگیری توازن قدرت جدید منطقهای در غرب آسیا شد، بهگونهای که اهدف منطقهای بازیگران آن طیفی از توازن قوای سنتی تا توازن تهدید را رقم زد. در این پژوهش تحلیلی– توصیفی، بهمنظور تبیین کارکرد رویکرد موازنة قوا؛ با بررسی هدفهای منطقهای بازیگران و وارد نمودن ملاحظههای ناشی از روندها و محرکهای منجر به شکلگیری موازنه قوا از نظر جامعة نظریهپردازان حوزه غرب آسیا، به کالبدشکافی موازنة قوا در دهة آتی پرداخته، سپس براساس یافتههای پژوهش با ارائة نمودار مفهومی، سه سناریوی (موازنة قدرت سنتی، موازنة تهدید و تعامل)، پیشبینی میشود. در نتیجه یافتهها چشمانداز آینده، احتمال همگرایی ایران با عربستان و آمریکا ضعیف (میانگین شدت همگرایی منطقهای 8/41 %) بوده و در منطقه همچنان توازن قوای سنتی محتملترین گزینه است. میزان تنشآفرینی هدفهای بازیگران بهترتیب متعلق به عربستان، ایران و آمریکاست. میزان اثرپذیری عربستان از آمریکا بسیار بالا بوده و نقش کنشگر یاریگر در سیاستهای منطقهای آمریکا داشته و ایران نقش بازدارنده دارد. این مطالعه بهلحاظ نظری و کاربردی دارای اهمیت میباشد. دادهها به روش کتابخانهای (ابزار فیشبرداری) گردآوری، سپس روابط متقابل بین هدفها و بازیگران بهوسیلة ابزار آیندهپژوهی «مکتور»، نرمافزار طراحی هندسی «گرافر»، نظریة بازیها و الگوی «ماتریسهای قطری» مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتهاند.