نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل

نویسنده

استادیار معارف اسلامی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

از دیدگاه اندیشمندان و فلاسفه عصر روشنگری«زنان»، عناصری غیر تعقلی و ثانویه‌اند. در بررسی و دقت نظر در آثار این اندیشمندان و حتی متأخرین از آنها، وقتی صحبت از «حقوق طبیعی» و «حقوق بشر» می‌شود، منظور جامعه «مردان» است. با عنایت به مطالب فوق، فمنیسم ایرانی نیز، همزمان با اسلاف غربی خویش، در تدارک تامین و تولید محتوای مرتبط به اقسام و اشکال فمنیسم است که ظهور و بروز آن در بزرگداشت روز جهانی زن (8 مارس مصادف با 17 اسفند) است و سعی دارد ضمن بومی سازی مفاهیم آن در داخل کشور، جریان لاغر و رو به زوال فمنیسم ایرانی را به جنبشی فربه و پویا تبدیل کند. مقاله حاضر با روش مطالعه کتابخانه ای و اسنادی و کاوش در ادبیات سیاسی منتشره از طرف رهبران و هواداران این جریان، تصویری اجمالی از آن، ارایه کرده و بتواند همچون «درآمدی» بر این جریان پرتوفکنی کند. ضمن تبیین مفهومی فمنیسم، به گرایش های مختلف سیاسی آن پرداخته و در نهایت ضمن پرداخت به جریان شناسی فمنیسم ایرانی، برآوردی اجمالی ارایه دهد. بی تردید مراکز آموزشی و دانشگاهی به دلیل دارا بودن پتانسیل و ظرفیت بالایی از دختران و زنان جوان، مهمترین اهداف جذب نیرو و القا آموزهای فمنیستی است. بنابراین شناخت روشن مختصات عمومی فمنیسم سیاسی و کالبدشکافی جریان سیاسی فمنیسم ایرانی برای فعالان دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی، حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Introduction to the Flow of Political Feminism in Iran

نویسنده [English]

  • mohammad ghorbani gholshan abad

Assistant Professor of Islamic Studies, Urmia University, Urmia, Iran

چکیده [English]

From the point of view of thinkers and philosophers of the Enlightenment, "women" are irrational and secondary elements. In examining and paying attention to the works of these thinkers and even the later ones, when we talk about "natural rights" and "human rights", we mean the society of "men". In view of the above, Iranian feminism, along with its Western predecessors, is preparing to supply and produce content related to the forms and forms of feminism, the emergence of which is in commemoration of International Women's Day (March 8, coinciding with March 8) and the effort. While localizing its concepts inside the country, it is turning the thin and declining current of Iranian feminism into a fat and dynamic movement. The present article provides a concise picture of the current study of library and documentary study and exploration of political literature published by the leaders and supporters of this movement and can shed light on it as a "revenue". While explaining the concept of feminism, it deals with its various political tendencies and finally, while paying attention to the currents of Iranian feminism, provides a brief estimate. Undoubtedly, educational and academic centers, due to their high potential and capacity of young girls and women, are the most important goals in attracting and inducing feminist teachings. Therefore, it is important for university activists and research centers to have a clear understanding of the general characteristics of political feminism and to dissect the political current of Iranian feminism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Feminism
  • political feminism
  • women's rights
  • current studies
امیری، سروش (1378). «چهار تلقی از فمنیسم»، بولتن مرجع فمنیسم، تهران: نشر بین المللی المهدی.
بشیریه، حسین (1379). نظریه های فرهنگی در قرن بیستم، تهران: موسسه فرهنگی آینده پویان.
رنجبر، مقصود (1385). «اندیشه سیاسی فمنیستی»، مجموعه مقالات همایش سراسری زنان، تهران: نشر معارف.
بورک، رابرت اچ (1379). در سراشیبی به سوی گومورا؛ لیبرالیسم مدرن و افول آمریکا، ترجمه هاشمی حائری، تهران: حکمت.
بی نام (1375). «جنبش مستقل زنان و احزاب سیاسی، نظر خواهی از احزاب سیاسی اپوزیسیون»، آوای زن، سال ششم، ش 25، بهار.
بی نام (1376). «کمیته دفاع از حقوق زنان در ایران (سوئد)»، آوای زن، سال هفتم، ش 32-31، زمستان و بهار.
پایدار، لاله (1375). «وضعیت جنبش زنان در ایران، مصاحبه با یکی از زنان مطلع در داخل کشور»، آوای زن، سال ششم، ش 28، بهار و زمستان.
پاملا ابوت، کلروالاس (1376). در آمدی بر جامعه شناسی نگرش های فمنیستی، ترجمه مریم خراسانی و حمید احمدی، تهران: دنیای مادر.
توحیدی، نیره (1368). «مساله زن و روشنفکران طی تحولات دهه های اخیر»، نیمه دیگر، ش 10، زمستان.
توحیدی، نیره (1376). «فمنیسم اسلامی، چالشی دموکراتیک یا چرخشی تئوکراتیک»، کنکاش، ش 13، پاییز.
توحیدی، نیره (1996). فمنیسم، اسلام و دموکراسی خواهی، لوس آنجلس: دسامبر.
شفیعی سروستانی، ابراهیم (1396). جریان شناسی دفاع از حقوق زنان در ایران، قم: کتاب طه.
کشاورز، ناهید، «فمنیسم اسلامی»، راه آزادی، ش 46.
فرهمندپور، فهیمه؛ پورصادق، ناصر و اسماعیلی، علی (1397). «شناسایی مولفه های راهبردی دکترین، سیاست ها و اهداف اداره امور زنان بر اساس گفتمان ولایت فقیه»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 7، شماره 27، زمستان، صص 145-125.
قادری، حاتم (1379). اندیشه های سیاسی قرن بیستم، تهران: سمت.
موسوی، معصومه (1378). «تاریخچه مختصر تکوین نظریه های فمنیستی»، بولتن مرجع فمنیسم، انتشارات بین المللی المهدی.
وینسنت، اندرو (1378). ایدئوژی های مدرن سیاسی، ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران: ققنوس.
www.hasteh.com