نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران.

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

چکیده

DOR:20.1001.1.25884565.1398.3.11.1.2
ایران و روسیه دو کشور مهمی هستند که به جبر استراتژیک همسایگی در طول تاریخ، روابط پرفراز و نشیبی را پشت سرگذرانده اند. این روابط تحت تأثیر متغیرهای متعدد و مختلفی - از جمله پیشینه تاریخی مداخلات روسیه در امور داخلی ایران، نوع تعامل ایران و روسیه با غرب، عملگرایی روسی و نقش ایدئولوژی در روابط خارجی ایران، ارتقا یا افول سطح قدرت و نفوذ ایران و روسیه در منطقه و در نظام بین الملل و... - سبب شده است که تعاملات دو کشور با پیچیدگی و قبض و بسط پیگیری شود. در این میان، از دیدگاه برخی تحلیلگران، بعد از قدرت یابی پوتین به عنوان رئیس‌جمهور روسیه، روابط دو کشور تحت تأثیر دکترین اوراسیاگرایی پوتین و تغییرات معادله قدرت در منطقه آسیای جنوب غربی، در زمینه‌های امنیتی نظامی، اقتصادی و فرهنگی ارتقا یافته است. این پژوهش به دنبال آزمون این دیدگاه، بر اساس این سؤال است که تحت تأثیر چه عواملی و در چه سطحی، افزایش جایگاه ایران در دکترین اوراسیاگرایی پوتین در بازه این زمانی (2012 تا 2020) محقق شده است؟ یافته‌های این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته نشان می‌دهد که متغیرهایی مانند تلاش روسیه برای نظم سازی و نهادسازی سیاسی- اقتصادی در منطقه اوراسیا و مقابله با اهداف هژمونیک آمریکا در منطقه و افزایش قدرت راهبردی ایران پس از تحولات سیاسی- اجتماعی آسیای جنوب غربی، موجب ارتقای محسوس جایگاه ایران در دکترین اوراسیاگرایی پوتین شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing Iran's Position in Putin's Eurasian Doctrine (2012 -2020)

نویسندگان [English]

  • Masomeh mohammadi 1
  • mehdi Javdani moghadam 2

1 Graduate of International Relations, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Political Science, Faculty of Humanities, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.

چکیده [English]

Iran and Russia are two important countries that have historically been in contiguous neighborhood relations, over and over. These relations are influenced by many different variables - including the historical background of Russian interventions in Iranian internal affairs, the type of Iran-Russia interaction with the West, Russian pragmatism and the role of ideology in Iranian foreign relations, the promotion or decline of Iran-Russia power and influence in the region. And in the international system and ... - it has led to the pursuit of the two countries' interactions with sophistication, billing and expansion. Meanwhile, according to some analysts, since Putin's power as Russian president, relations between the two countries under the influence of Putin's Eurasian doctrine and changes in the power equation in the Southwest Asian region have improved in military, economic and cultural security. This research seeks to test this view on the question of what factors and at what level did Iran's rise in Putin's Eurasian doctrine come to pass during this period (2012 to 2020)? The findings of this descriptive-analytic study show that variables such as Russia's attempt to regulate and politico-economic institutionalization in the Eurasian region and counteract US hegemonic goals in the region and increase Iran's strategic power after South Asian political and social developments The West has sharply promoted Iran's position in Putin's Eurasian doctrine

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eurasianism
  • Foreign Policy
  • Putin
  • Russia
  • Iran
  • West
اسدی کیا، بهناز (1387). «گاز عرصه جدید بازیگری»، گزارش تحلیلی مرکز تحقیقات استراتژیک.
باقی مجرد، مهدی؛ وثوقی، سعید و ابراهیمی، شهروز (1396). «بررسی و تبیین رابطه روسیه و آمریکا بر اساس نظریه نئورئالیسم»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال اول، شماره 3، زمستان.
دیوسالار، عبدالرسول (1398). «رابطه امنیت -توسعه در سیاست خارجی (مطالعه موردی روابط ایران و شوروی ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷)»، فصلنامه سیاست، دوره ۴۹، شماره 2، تابستان.
رستمی، محمد رضا (1395). «پوتین، اوراسیاگرایی و دشواری‌های احیای موقعیت قدرت روسیه»، فصلنامه روابط خارجی، سال هشتم، شماره 3.
ذوالفقاری، عباس و حاجی یوسفی، امیرمحمد (1396). «فرهنگ راهبردی و سیاست خارجی خاورمیانه‌ای روسیه»، فصلنامه روابط خارجی، شماره 2.
سنایی، مهدی (1398). «روند چند جانبه گرایی بین المللی و راهبرد شرقی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، دوره ۳۳، شماره ۲.
 شیرازی، حبیب الله ابوالحسن و بهبودی نژاد، قدرت الله (1395). «تغییر رویکرد پوتین در سیاست خارجی نوین روسیه»، فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی، سال نهم، شماره 18، بهار و تابستان.
صادقی، سید محسن (1397). «سیاست خارجی روسیه در قبال ایران در دوره پوتین بعد از سال 2012»، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال یازدهم، شماره 11.
طباطبایی، سید محمد و حضرتی، راضیه (1393). «تأثیر حوادث 11 سپتامبر بر ارتقا جایگاه روسیه در نظام بین الملل 2001-2010». پژوهشنامه روابط بین الملل، دوره 7، شماره 28، زمستان.
عسگریان، عباسقلی؛ تاجیک، علی و نوروزی، رحیم (1396). «بررسی دیپلماسی ‌عمومی فدراسیون روسیه در آسیای مرکزی(2016-2000)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال اول، شماره 2، پاییز.
کرمی، جهانگیر (1397). «ایران و روسیه در گذر تاریخ: محیط امنیتی و مسأله تهدید و اتحاد»، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، سال 19 شماره 75.
کرمی، جهانگیر و کرامتی نیا، رقیه (1397). «دولت روسیه و مساله غرب، سده‌های اقتباس و مقابله»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، دوره 24: شماره 103، پاییز.
کولایی، الهه و سلطانی نژاد، محمد (1395). «علل و انگیزه‌های عملیات نظامی روسیه در سوریه»، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره 19، شماره 3.
کیانی، داود (1387). «سیاست روسیه در خاورمیانه: محورها و محرک‌ها»، فصلنامه راهبرد، شماره 47.
مشیرزاده، حمیرا (1392). تحول در نظریه‌های روابط بین الملل، تهران: انتشارات سمت.
میرترابی، سید سعید و خزایی، امید (1398). «نقش دیپلماسی و راهبرد امنیت انرژی روسیه در سیاست خارجی روسیه (2015-2000)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال سوم، شماره 8، بهار.
میرفخرائی، سید حسن (1396). «سیاست خاورمیانه ای روسیه پس از انقلاب های عربی: مطالعه موردی سوریه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال اول، شماره 2، پاییز.
نوری، علیرضا (1389). سیاست خارجی روسیه در دوره پوتین (اصول و روندها)، تهران: مرکز مطالعات راهبرد بین الملل.
Browning, Christopher (2008). Reassessing Putin's Project: Reflections on IR Theory and the West”. Problems of post- Communism.55 (5):3-13.
Duclos Michel (2019). Russia and Iran in Syria: a Random Partnership or an Enduring Alliance? The Atlantic Council.
Rose, G (1998). "Neoclassical Realism and Theories of MICHEL Foregin Policy". World Politics 51
Shlapentokh, Dmitry (2009). Russian Elite Image of Iran: From the Late Soviet Era to the Present, Washington: Strategic Studies Institute.
Lo, Bobo (2006). “Evolution or Regression? Russian Foreign Policy in Putin’s Second Term”, Russia and Eurasia Program at Chatham House, London (NUPI), Vol. 30, No. 2, pp. 57-77
Samoudi Alireza and Norouzi Shahtouri Amirhossein (2018). Iran-Russia Military and Security Relations after the JCPOA, Journal of Iran and Central Eurasia Studies 1, 1
Sazhin Vladimir (2017). Russia – Iran: Strategic Partnership or Strategy of Relationship, Dynamics of Iran-Russia Relations; Changing Regional and International Scenes and the Necessity of Cooperation, Tehran, Shahid Beheshti University, The Institute for Regional Studies.
Taliaferro, J (1999). Security under Anarchy: Defensive Realism Reconsidered.
Tsygankov, Andrei (Winter 2006). "New Challenge for putin's Foreign policy".Communist and post-Communist Studies.50 (1):153-16